W jaki sposób zapłacić za objęte udziały w spółce? - w sposób pieniężny albo niepieniężny, czyli tzw. aport. Wnosząc aport trzeba pamiętać o prawidłowym rozliczeniu się z tej czynności. Poniżej prezentujemy, jak powinny zachować się osoby fizyczne wg stanu prawnego obowiązującego od początku 2017 r.
Podmioty wnoszącej do
spółki kapitałowej aport w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, uzyskują przychód. Przychód ten należy odpowiednio wycenić. W jaki sposób?
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 pkt 109 tej ustawy, który zwalnia od podatku przychód z tytułu objęcia udziałów w zamian za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część), przychodem jest tutaj wartość wkładu określona w statucie lub
umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze. Jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze,
za przychód uważa się wartość rynkową takiego wkładu określoną na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego
Wartość rynkową przedmiotu aportu należy określić na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia (zob. art. 19 ust. 3 ustawy).
Objęcie udziałów w spółce w zamian za aport
Wnosząc aport do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały, trzeba pamiętać, że na tle podatku dochodowego wnoszący uzyskuje z tego tytułu przychód, który trzeba rozliczyć z fiskusem.
Uwaga - ważna zmiana
Takie brzmienie przepisów jest obecnie. Do końca 2016 r. przychód stanowiła nominalna wartość udziałów spółki objętych w zamian za wkład niepieniężny (w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część).
Kiedy powstaje przychód
Kwestię tę reguluje art. 17 ust. 1a przytoczonej ustawy. I tak przychód, o którym mowa wyżej, powstaje w dniu:
-
zarejestrowania spółki albo
-
wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki, albo
-
przeniesienia na spółkę własności przedmiotu wkładu - w przypadku gdy spółka lub podwyższenie kapitału spółki nie podlegają obowiązkowi rejestracji we właściwym rejestrze zgodnie z przepisami państwa, w którym spółka ma siedzibę lub zarząd, albo
-
wydania dokumentów akcji, jeżeli objęcie akcji jest związane z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego
Jest jeszcze jeden przypadek powstawania przychodu, ale tyczy się on wyłącznie spółdzielni.
Jakie podatkowe koszty uzyskania przychodu?
Zasady określania
kosztów podatkowych przy objęciu udziałów w zamian za aport (niebędący przedsiębiorstwem lub jego zorganizowaną częścią) normuje art. 22 ust. 1e i następne powyższej ustawy. Wszystko zależy od konkretnej sytuacji jak i tego, co jest przedmiotem aportu (mogą to bowiem być nie tylko ruchomości bądź nieruchomości, ale chociażby także udziały bądź akcje innych spółek). I tak dla przykładu:
-
jeżeli przedmiotem aportu jest środek trwały - kosztem jest wartość początkowa tego środka trwałego, pomniejszona o dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne
-
jeżeli przedmiotem aportu jest majątek niebędący środkiem trwałym - koszt ustala się w wysokości faktycznie poniesionych wydatków na jego nabycie bądź wytworzenie, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów
-
jeżeli przedmiotem aportu jest składnik otrzymany w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki - kosztem są wydatki na jego nabycie lub wytworzenie, które nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych w jakiejkolwiek formie lub wartości początkowej tego składnika majątku pomniejszonej o dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne.
Warto też dodać, że jeżeli podatnik w związku z obejmowaniem udziałów w zamian za wkład niepieniężny poniósł wydatki związane z objęciem tych udziałów, to wydatki te także powiększają jego koszty uzyskania przychodów.
Dochód
Jeżeli wnoszącym aport jest osoba fizyczna (a taki przypadek tutaj rozpatrujemy), to zarówno przychód jak i koszty jego uzyskania przychodów należy zaliczyć do źródła przychodów jakim są kapitały pieniężne (nie jest to przychód z firmy mimo przekazania w ramach aportu firmowego składnika majątku).
Od tak uzyskanego dochodu (z tytułu objęcia udziałów) podatnik jest zatem obowiązany zapłacić podatek dochodowy w wysokości 19% uzyskanego dochodu (czyli przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania). Spółka, której udziały objął taki wspólnik, powinna mu wystawić i przekazać (podobnie jak urzędowi skarbowemu) PIT-8C z tego tytułu. Formularz ten powinien trafić do urzędu skarbowego w terminie do końca stycznia następnego roku - w wersji papierowej, bądź do końca lutego - w wersji elektronicznej. Podatnikowi należy przekazać go do końca lutego następnego roku. Sam zainteresowany rozliczenia natomiast dokonuje na zeznaniu podatkowym PIT-38, które składa się do końca kwietnia roku następującego po tym, którego dochód dotyczy.