eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiInterpretacje i wyjaśnienia › Aport do spółki za udziały: agio bez podatku dochodowego

Aport do spółki za udziały: agio bez podatku dochodowego

2016-08-12 13:12

Aport do spółki za udziały: agio bez podatku dochodowego

Podatki © Jakub Jirsák - Fotolia.com

Objęcie udziałów w spółce w zamian za wkład niepieniężny skutkuje powstaniem po stronie wnoszącego przychodu w wysokości nominalnej wartości udziałów objętych w spółce, niezależnie od wartości rynkowej aportu - potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 29.07.2016 r. nr ITPB4/4511-482/16-2/KW.

Przeczytaj także: Wniesienie udziałów do spółki w podatku dochodowym

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?


Wnioskodawca - osoba fizyczna, polski rezydent podatkowy, jest wspólnikiem spółki z o.o. Wniósł do tej spółki wkład niepieniężny w postaci posiadanych znaków towarowych zarejestrowanych w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM).

W zamian za aport zainteresowany objął udziały w spółce, których wartość nominalna była niższa od wartości rynkowej wnoszonego wkładu niepieniężnego. Różnica pomiędzy wartością nominalną wydanych udziałów a wartością rynkową przedmiotu aportu została przekazana na kapitał zapasowy spółki (agio).

Wnioskodawca zadał pytanie, w jaki sposób powinien ustalić wartość przychodu podlegającego opodatkowaniu z tytułu objęcia udziałów w spółce w zamian za aport? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy i odstąpił od jego uzasadnienia prawnego. Stanowisko to było następujące:

„(...) Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z przedstawionym powyżej opisem stanu faktycznego, tj. wniesieniem przez Wnioskodawcę do Spółki wkładu niepieniężnego (Znaków towarowych) o wartości rynkowej wyższej niż wartość nominalna otrzymywanych w zamian udziałów, po stronie Wnioskodawcy powstał przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w wysokości odpowiadającej wartości nominalnej objętych w zamian za aport udziałów.

fot. Jakub Jirsák - Fotolia.com

Podatki

Przychodem wnoszącego aport w zamian za udziały osoby prawnej z kapitałów pieniężnych jest wartość nominalna objętych udziałów nawet, gdy ta jest niższa od faktycznej wartości rynkowej aportu


W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Na podstawie art. 30b ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodem, o którym mowa w art. 30b ust. 1, jest różnica pomiędzy wartością nominalną objętych udziałów w spółkach mających osobowość prawną w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1e - osiągnięta w roku podatkowym.

Przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.; dalej: „KSH”), stanowią, że udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej (art. 154 § 3 KSH).

W sytuacji, gdy udział jest obejmowany po cenie wyższej od wartości nominalnej, nadwyżkę przelewa się na kapitał zapasowy.

Powyższe oznacza, że na gruncie przepisów KSH udział może zostać objęty za cenę wyższą od jego wartości nominalnej. Wówczas nadwyżka rzeczywistej ceny udziału ponad jego wartość nominalną powinna zostać przekazana na kapitał zapasowy spółki z o.o. W przypadku, gdy udziały obejmowane po cenie wyższej od ich wartości nominalnej pokrywane są wkładem niepieniężnym, występuje tzw. agio aportowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny.

Językowa wykładnia art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prowadzi do wniosku, że opodatkowaniu podlega wyłącznie nominalna wartość udziałów bądź akcji objętych w zamian za aport. Przepis ten wyraźnie odwołuje się bowiem do nominalnej wartości obejmowanych udziałów/akcji, a nie do innej wartości, np. ceny emisyjnej udziałów, księgowej czy też rynkowej wartości wnoszonego wkładu.

Zdaniem Wnioskodawcy, wyraźne brzmienie art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i użycie pojęcia „nominalna” wyklucza odmienną interpretację, w oparciu o którą istniałaby możliwość określenia przychodu Wnioskodawcy w wartości innej niż wartość nominalna otrzymanych udziałów. W szczególności nie jest możliwe określenia przychodu Wnioskodawcy na podstawie wartości rynkowej aportu. Wartość nominalna jest wielkością stałą wynikającą z umowy spółki i nie może ulec podwyższeniu. Wartość nominalna udziałów nie podlega mechanizmom rynkowym. Dodać należy, że jeśli chodzi o spółki kapitałowe, sytuacja, w której zachodzi rozbieżność pomiędzy wartością nominalną a wartością rynkową udziałów lub akcji, występuje bardzo często, wręcz można ją określić jako typową (z uwagi na to, iż jak zostało to wskazane powyżej wartość nominalna udziałów (akcji) jest wartością stałą a ich wartość rynkowa jest zmienna - zależy od wartości aktywów spółki, czy szerzej rzecz ujmując, od jej kondycji ekonomicznej).

Wobec powyższego, skoro ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje wprost, że przychód podatkowy w rozważanej sytuacji stanowi wyłącznie wartość nominalna udziałów obejmowanych w zamian za wkład niepieniężny, a nie jakakolwiek inna wartość, to należy uznać, iż dowodzi to świadomego wyboru racjonalnego ustawodawcy. Gdyby bowiem jego zamiarem było powiązanie wysokości przychodu z omawianego tytułu, np. z wartością rynkową wkładów, wówczas ustawodawca w sposób wyraźny zapisałby to w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przy ustalaniu przychodów, o których mowa między innymi w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W opinii Wnioskodawcy wymienione odesłanie nie stanowi jednak kompetencji do kwestionowania wysokości przychodu, którego wartość wynika jednoznacznie z art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpowiednio może być stosowany jedynie art. 19 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Według art. 19 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielania odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

W art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca wskazał, iż przy ustalaniu wartości uzyskanego w wyżej wymieniony sposób przychodu stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotnym w rozpatrywanej sprawie jest zwrot „nominalna wartość udziałów (akcji)”. Przez nominalną wartość należy rozumieć wartość istniejącą tylko z nazwy, tytularną lub formalną. Wartość nominalna jest wielkością stałą, z jej istoty wynika, że nie może być podwyższona. Użycie przez ustawodawcę pojęcia „nominalna” wskazuje, że wykluczona jest jakakolwiek możliwość ustalania wartości udziału w oparciu o ceny rynkowe. Ustawodawca bowiem wyraźnie i jednoznacznie stwierdził, że w takim wypadku brana może być jedynie pod uwagę wartość ściśle już określona w umowie spółki.

Zawarte w art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odesłanie do art. 19, przewiduje jego „odpowiednie stosowanie”. Oznacza to, że przepis ten może zostać zastosowany jedynie w takim zakresie, jaki da się pogodzić z charakterem instytucji prawnej regulowanej przepisem odsyłającym. Skoro zatem w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziano, że przychodem z kapitałów pieniężnych jest nominalna wartość udziałów objętych w zamian za wkład niepieniężny inny niż przedsiębiorstwo albo jego zorganizowana część, a więc wartość umownie określona przez strony, to nie jest dopuszczalne jakiekolwiek ustalanie wartości w oparciu o zasady wskazane w art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpowiednie stosowanie art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych polega zatem wyłącznie na zastosowaniu zdania pierwszego, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia praw majątkowych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Gdyby przyjąć, iż odpowiednie stosowanie art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uprawniałoby organy podatkowe/organy kontroli skarbowej do ustalania innej wartości przychodu niż określona w umowie spółki wartość nominalna udziałów objętych w spółce mającej osobowość prawną, to wówczas doszłoby w istocie nie do odpowiedniego stosowania art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale do całkowitego wyeliminowania wyraźnie i precyzyjnie wskazanych w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych skutków podatkowych wkładu niepieniężnego do spółki mającej osobowość prawną. Odwołanie do odpowiedniego stosowania przepisów art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma ponadto takie znaczenie, że przepisy te znajdą zastosowanie przy ustalaniu wartości rynkowej wkładu wnoszonego do spółki.

Reasumując, według Wnioskodawcy, w przypadku objęcia udziałów w Spółce w zamian za wkład niepieniężny w postaci znaków towarowych, Wnioskodawca jest zobowiązany do rozpoznania przychodu w wysokości nominalnej wartości udziałów objętych w Spółce, w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezależnie od wartości rynkowej aportu. Organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej nie będzie mógł zastosować art. 19 ust. 1 zdanie drugie w zw. z art. 19 ust. 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i określić przychodu Wnioskodawcy w innej wysokości niż wartość nominalna udziałów w Spółce.

Powyższa interpretacja przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajduje potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 listopada 2008 r. (sygn. akt II FSK 1165/07), w którego uzasadnieniu sąd wskazał: „(...) w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego do ustalenia wartości przychodu określonego w art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy PIT, ma zastosowanie wyłącznie pierwsze zdanie art. 19 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. W przypadku przychodu z tytułu udziałów w Spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny jest to wartość nominalna tych udziałów określona w umowie, pomniejszona o faktyczne koszty nabycia składników majątku podatnika stanowiących przedmiot wkładu niepieniężnego. Przez nominalną wartość należy rozumieć wartość istniejącą tylko z nazwy. Takiego rozumienia omawianego przepisu nie zmienia przepis art. 17 ust. 2 Ustawy PIT, który w zakresie ustalenia wartości przychodów odsyła do odpowiedniego stosowania art. 19 tej ustawy. Słowo „odpowiednie” oznacza, że do ustalenia wartości przychodu określonego w art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy PIT, ma zastosowanie wyłącznie zdanie pierwsze art. 19 ust. 1 Ustawy PIT”. Powyższe stanowisko zostało powtórzone m.in. w późniejszych wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 stycznia 2011 r. II FSK 1691/09 oraz z 5 maja 2011 r. II FSK 2186/09.

Powyższe stanowisko jest również powszechnie akceptowane organy podatkowe. Przykładowo stanowisko takie zostało wyrażone w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 25 lipca 2012 roku (sygn. ILPB2/415-411/12-4/JK): „(...) w art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewidziano, że przychodem z kapitałów pieniężnych jest nominalna wartość nabytych udziałów, czyli wartość umownie określona przez strony, stąd wykluczone jest jakiekolwiek ustalanie wartości w oparciu o ceny rynkowe. Odpowiednie zastosowanie art. 19 ust. 1 ustawy polega wyłącznie na zastosowaniu zdania pierwszego, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia”.

Stanowisko to potwierdza także interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 grudnia 2015 r. (sygn. IBPB-2-2/4511-612/15/ZuK): „(...) Odpowiednie stosowanie art. 19 ww. ustawy polegać może zatem wyłącznie na zastosowaniu art. 19 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia - w pozostałym zakresie przepisy tego artykułu nie znajdą („odpowiedniego”) zastosowania w przedmiotowej sprawie. Ponieważ art. 17 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy przewiduje określenie przychodu wyłącznie w wysokości wartości nominalnej obejmowanych udziałów, czyli w wysokości określonej przez strony w umowie, nie jest możliwe ustalenie tego przychodu w innej wysokości poprzez zastosowanie art. 19 ww. ustawy”.(...)

W tym miejscu wyjaśnić jedynie należy, że przedstawiając własne stanowisko Wnioskodawca przywołał nieaktualne brzmienie art. 17 ust. 1 pkt 9, art. 30b ust. 1 oraz art. 30b ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aktualne brzmienie pierwszego z tych przepisów jest następujące: za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się nominalną wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, objętych w zamian za wkład niepieniężny. Zgodnie natomiast z obecnym brzmieniem art. 30b ust. 1 ww. ustawy od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica pomiędzy przychodem określonym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1e, osiągnięta w roku podatkowym (art. 30b ust. 2 pkt 5 ww. ustawy).(...)”


Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: