"Ponowna" amortyzacja środka trwałego?

Przeczytaj także: Wyłączenie z używania a amortyzacja środków trwałych

Rozpatrzmy następującą sytuację: Stolarz posiada kilka maszyn i urządzeń, których amortyzacja w jego firmie zakończyła się kila lat temu. Obecnie używa ich sporadycznie, jako że zakupił dużo nowsze maszyny dla swojej firmy. Mimo to obecna wartość rynkowa tych starych nadal wynosi kilka tysięcy złotych. Jego syn otworzył po raz pierwszy działalność gospodarczą o tym samym profilu. Obecnie ojciec zamierza darować mu swoje stare maszyny. Młody przedsiębiorca chciałby zaliczyć je do środków trwałych swojej firmy. Czy będzie mógł dokonywać od nich odpisów amortyzacyjnych?

Amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania składniki majątku o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, które są wykorzystywane m.in. w prowadzonej działalności gospodarczej. W zakresie nabycia takiego środka trwałego, zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) ustawodawca dopuszcza zarówno sytuacje, w których nabycie to nastąpi odpłatnie, jak i w sposób nieodpłatny (np. spadek, darowizna). Przytoczony wyżej przepis mówi, że za wartość początkową środka trwałego nabytego w drodze spadku, darowizny lub inny nieodpłatny sposób – uważa się wartość rynkową z dnia jego nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

Omawiając powyższą kwestię trzeba pamiętać także o art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. a) updof, który to mówi, że nie stanowią kosztów uzyskania odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środków trwałych nabytych nieodpłatnie, jeżeli:
– nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub
– dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub
– nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.
Wyjątek ten nie dotyczy jednak środków trwałych nabytych w drodze spadku lub darowizny.

W związku z powyższym nie ma przeszkód, aby młody przedsiębiorca zaliczył otrzymane od ojca w formie darowizny maszyny do środków trwałych i amortyzował. Nie ma tutaj także znaczenia to, czy poprzedni właściciel je amortyzował czy też nie, oraz czy amortyzacja ta dobiegła końca.

Na zakończenie dodajmy, że młody przedsiębiorca może ponadto wybrać dowolną metodę amortyzacji dopuszczoną przez przepisy prawa podatkowego – nie musi się ograniczać do metody liniowej. Nic zatem nie stoi na przeszkodzie, aby amortyzował otrzymane w darowiźnie maszyny zgodnie z metodą przewidzianą dla używanych środków trwałych (a więc ustalając dla nich indywidualną stawkę amortyzacji), czy też metodą degresywną. Ponadto jest on podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej, w związku z czym przysługuje mu także prawo do amortyzacji jednorazowej.

W przypadku indywidualnej stawki amortyzacji nasz przedsiębiorca musi pamiętać, aby udowodnić, że otrzymane maszyny były wcześniej używane przez okres co najmniej sześciu miesięcy przed datą ich nabycia. Z uwagi jednak na fakt, że w firmie jego ojca zakończył się już okres ich amortyzacji, z powyższym nie powinno być większego problemu.