Stare usługi budowlane z odwrotnym obciążeniem w VAT?

Przeczytaj także: Kto i kiedy składa informację VAT-27 z odwrotnym obciążeniem?

Załóżmy dla przykładu że usługa budowlana rozpoczęła się jeszcze w grudniu 2016 r. natomiast jej zakończenie miało miejsce w marcu roku 2017. Rozliczenie usługi nastąpiło jednorazowo w trakcie jej wykonania (nie było wcześniejszych płatności). Zarówno usługobiorca jak i usługodawca są czynnymi podatnikami VAT. Ponadto usługodawca jest podwykonawcą takiej usługi. Jak należałoby ją opodatkować?

W powyższym przykładzie trudność polega na tym, że świadczenie usługi rozpoczęło się w starym roku, a więc przed zmianą przepisów, kiedy to usługi takie były opodatkowane zgodnie z zasadą ogólną (czyli VAT należny rozliczał od nich usługodawca, a nie usługobiorca).

Odpowiedzi na postawiony problem nie znajdziemy bezpośrednio w ustawie o VAT. Trzeba tutaj sięgnąć do przepisów przejściowych. Te (art. 5 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. zmieniającej ustawę o VAT od 2017 r.; Dz. U. poz. 2024) wskazują, że mechanizm odwrotnego obciążenia stosuje się do usług, które zostały wykonane od dnia 1 stycznia 2017 r. W celu ustalenia momentu wykonania usług należy natomiast zastosować przepisy art. 19a ust. 2 i 3 ustawy o VAT.

Nasza usługa zatem jest uznana za wykonaną (moment powstania obowiązku podatkowego) w marcu 2017 r. Dlatego też powinna ona zostać rozliczna na zasadzie odwrotnego obciążenia. Nie ma tutaj większego znaczenia fakt, że usługa rozpoczęła się jeszcze w grudniu 2016 r.

Przedsiębiorca - usługodawca powinien zatem wystawić fakturę bez VAT z adnotacją „odwrotne obciążenie”.
Nie można także zapominać, iż z uwagi na fakt, że nie wystąpił od świadczonej usługi podatek należny (załóżmy, że żadna inna czynność w danym okresie rozliczeniowym nie miała miejsca) nie zwalnia takiego podatnika z obowiązku złożenia deklaracji VAT. W dalszym ciągu deklarację VAT-7 (tudzież VAT-7K) musi on przesłać w wymaganym terminie do urzędu skarbowego.

Dodatkowa deklaracja VAT-27

Ponadto podatnik, który dokonuje dostawy towarów lub świadczy usługi w obrocie krajowym, które są objęte mechanizmem odwróconego VAT-u (czyli których podatnikiem jest nabywca na gruncie ustawy o VAT) mają obowiązek składać dodatkową deklarację podsumowującą o obrocie krajowym, oznaczoną symbolem VAT-27. Deklarację taką obecnie można składać wyłącznie za okresy miesięczne (nie składa się jej przy tym, gdy w danym miesiącu nie miały miejsca transakcje podlegające wykazaniu na VAT-27).

Warto też dodać, że w opisanej sytuacji zarówno deklarację VAT-7 (czy VAT-7K) jak i informację podsumowującą należy złożyć w formie elektronicznej. Druki papierowe nie są tutaj dozwolone.