Sprzedaż przedmiotu leasingu: dochód do opodatkowania

Przeczytaj także: Wykup przedmiotu leasingu: podatek u korzystającego

Otóż jak wskazuje art. 23c pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawy o PIT) oraz art. 17c pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej ustawy o CIT), jeżeli po upływie podstawowego okresu umowy leasingu, finansujący przenosi na korzystającego własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, będących przedmiotem tej umowy, przychodem ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży; jeżeli jednak cena ta jest niższa od hipotetycznej wartości netto środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, przychód ten określa się w wysokości wartości rynkowej według zasad określonych w art. 19 ustawy o PIT i odpowiednio art. 14 ustawy o CIT.

Wskazana wyżej hipotetyczna wartość netto środka trwałego została z kolei określona w art. 23a pkt 6 ustawy o PIT oraz art. 17a pkt 6 ustawy o CIT. Należy przez nią rozumieć wartość początkową określoną zgodnie z art. 22g ustawy o PIT oraz art. 16g ustawy o CIT pomniejszoną odpisy amortyzacyjne obliczone według zasad określonych w art. 22k ust. 1 ustawy o PIT oraz art. 16k ust. 1 ustawy o CIT (czyli metodą degresywną) z uwzględnieniem współczynnika 3.

Przypomnijmy, iż wartością początkową określoną w art. 22g ustawy o PIT i art. 16g ustawy o CIT w razie nabycia w drodze kupna jest cena nabycia, czyli cena należna sprzedawcy powiększona o różne koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do użytkowania (np. koszty transportu, ubezpieczenia i inne).

Kosztem podatkowym przy sprzedaży przedmiotu leasingu operacyjnego jest natomiast (zgodnie z art. 23c pkt 2 ustawy o PIT oraz art. 17c pkt 2 ustawy o CIT) rzeczywista wartość netto środka trwałego, a więc wartość początkowa pomniejszona o dokonane odpisy amortyzacyjne (czyli inaczej mówić niezamortyzowana wartość tego środka trwałego).

Na podstawie powyższych przepisów finansujący ustala dochód lub stratę na sprzedaży środka trwałego.

Przedstawmy to na przykładzie:

Finansujący oddał w leasing korzystającemu samochód ciężarowy o wartości początkowej 200 000 zł. Podstawowy okres umowy został określony na 2 lata. Stawka amortyzacyjna została określona na 20% (zgodnie z wykazem rocznych stawek amortyzacyjnych).

Po okresie leasingowym finansujący sprzedał samochód korzystającemu za 35 000 zł

Ustalenie hipotetycznej wartość netto środka trwałego:

Odpisy amortyzacyjne obliczone przy zastosowania metody degresywnej i współczynnika 3 wynoszą:
I rok: 200 000 zł x (20% x 3) = 120 000 zł
II rok: (200 000 zł – 120 000 zł) x(20% x 3) = 48 000 zł

Hipotetyczna wartość netto środka trwałego zatem wynosi:
200 000 zł – (120 000 zł – 48 000 zł) = 32 000 zł

Samochód finansujący sprzedał natomiast za 35 000 zł. Kwota ta jest wyższa od hipotetycznej wartości netto, w związku z czym należy ją przyjąć jako wysokość przychodu ze sprzedaży.

Ustalenie dochodu/straty ze sprzedaży samochodu:

Odpisy amortyzacyjnego dokonane w okresie trwania umowy leasingu wynoszą:
I rok: 200 000 zł x 20% = 40 000 zł
II rok: 200 000 zł x 20% = 40 000 zł
Razem odpisy amortyzacyjne: 40 000 zł + 40 000 zł = 80 000 zł

Koszty uzyskania przychodu wyniosły (czyli wartość niezamortyzowana środka trwałego):
200 000 zł – 80 000 zł = 120 000 zł

Przychód ze sprzedaży wyniósł 35 000 zł

Strata na sprzedaży środka trwałego:
35 000 zł – 120 000 zł = 85 000 zł