Sprzedaż samochodu osobowego: okres korekty VAT

Przeczytaj także: Wycofanie z firmy i sprzedaż samochodu kupionego bez VAT

Rozpatrzmy następującą sytuację: W 2010 r. podatnik kupił samochód osobowy. Z tego tytułu odliczył 60% kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktury zakupu. Samochód ten zamierza sprzedać w roku 2012. Jaką stawkę podatku VAT winien tutaj zastosować? Czy konieczne będzie skorygowanie podatku odliczonego przy zakupie tego pojazdu?

Co do zasady, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub części przy nabyciu danego składnika majątku, jego zbycie jest opodatkowane podatkiem VAT. Od tej zasady istnieje jednak kilka wyjątków, a jeden z nich dotyczy właśnie samochodów osobowych. Otóż §13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 04 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o VAT zwalnia z tego podatku dostawę samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych przez podatników, którym przy nabyciu tych samochodów i pojazdów przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w wysokości 50% lub 60% kwoty podatku określonej m.in. na fakturze zakupu - nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy (czyli były używane przez podatnika przez okres co najmniej 6 miesięcy po nabyciu prawa do rozporządzania nimi jak właściciel).

W naszym przypadku warunki wyżej wskazane zostały spełnione. Podatnik nabył samochód w roku 2010, zaś sprzedaje go w roku 2012. Ponieważ zatem pojazd ten jest towarem używanym, jego sprzedaż będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT na mocy §13 ust. 1 pkt 5 przytoczonego rozporządzenia.

Powyższe działanie jest niewątpliwie dla sprzedawcy bardzo korzystne – dostawy takiej nie musi bowiem obciążać on podatkiem VAT, który znacząco wpływa na cenę pojazdu.
Z drugiej jednak strony należy pamiętać o korekcie VAT określonej w art. 91 ustawy o VAT (o czym część przedsiębiorców zwyczajnie nie wie albo zapomina). W przypadku powyższej sprzedaży bowiem zmieniło się przeznaczenie samochodu, z wykorzystywania go do czynności opodatkowanych (w stosunku do których przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego) na wykorzystanie go do działalności zwolnionej z podatku VAT (a tutaj podatku naliczonego odliczać nie można), w naszym przypadku sprzedaży zwolnionej z tego podatku.

Wskazany wyżej art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług nakazuje dokonania odpowiedniej korekty wcześniej odliczonego podatku naliczonego. Stosuje się go jednak jedynie wówczas, gdy sprzedaż samochodu nastąpi w tzw. okresie korekty. Ten dla środków trwałych innych aniżeli nieruchomości wynosi 5 lat liczonych od roku, w którym dany składnik majątku został oddany do używania, jeżeli jego wartość początkowa przekracza 15 000 zł tudzież 12 miesięcy liczonych od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano składnik majątku do użytkowania – w pozostałych przypadkach.

To, na co należy tutaj zwrócić szczególną uwagę, to sposób liczenia okresów korekty. Otóż w przypadku składników majątku o wartości powyżej 15 000 zł, okres ten liczy się w latach kalendarzowych, przy czym pierwszym rokiem jest tutaj rok oddania tego składnika majątku do używania i to bez względu na to, czy czynność ta nastąpiła na początku czy też na koniec roku. W naszym przypadku pierwszym rokiem korekty będzie zatem rok 2010 (okres korekty dotyczy lat 2010-2014). Jeżeli podatnik z naszego przykładu sprzedaje taki właśnie samochód w roku 2012, będzie musiał dokonać korekty podatku naliczonego dotyczącego lat 2012 (czyli również roku, w którym sprzedaż ma miejsce i także bez względu na to, czy nastąpi ona na początku czy też na końcu tego roku), 2013 i 2014. Skorygowaniu ulegnie zatem 3/5 odliczonego podatku naliczonego.

Jeżeli natomiast wartość początkowa zbywanego samochodu nie przekraczałaby 15 000 zł, korekty takiej nie będzie musiał stosować, jako że wspomniany wyżej 12-miesięczny okres w jego przypadku już upłynął. Warto podkreślić, iż tutaj bierze się pod uwagę pełne miesiące, które upłynęły od końca miesiąca, w którym to dany środek trwały został oddany do używania. Tym samym jeżeli przykładowo pojazd ten został oddany do używania w miesiącu sierpniu 2010 r., dwunastomiesięczny okres będzie liczony od września 2010 r. do sierpnia 2011 r.