Transport środków trwałych a wartość początkowa

Przeczytaj także: Budynek na cudzym gruncie jako inwestycja w obcym środku trwałym?

Rozpatrzmy następującą sytuację: Przedsiębiorca zakupił 3 maszyny produkcyjne, które zostały uznane za środki trwałe jego firmy. Maszyny te zostały nabyte w Niemczech, zaś ich transportu do Polski dokonał zewnętrzny przewoźnik wynajęty przez ich nowego nabywcę. Czy koszty tego transportu przedsiębiorca może zaliczyć bezpośrednio w koszty uzyskania przychodu, czy też powinien o nie powiększyć wartości początkowe środków trwałych? Jak dokonać ewentualnego rozdziału tych kosztów do wartości poszczególnych składników majątku?

Art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) mówi m.in., że amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania maszyny i urządzenia, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane na potrzeby związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą.

Art. 23 ust. 1 pkt 1 updof dodaje tutaj, że za koszty uzyskania przychodów nie uważa się wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych. Mimo, że przepis ten nie definiuje, co pod pojęciem takich wydatków należy rozumieć, tak w art. 22g updof ustawodawca wskazał, co zalicza się o wartości początkowej środków trwałych. Zasadnym wydaje się tutaj przyjęcie, że wydatek, który zostanie zaliczony do wartości początkowej środka trwałego staje się automatycznie wydatkiem na jego nabycie lub wytworzenie, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 1.

I tak za wartość początkową środka trwałego w razie jego odpłatnego nabycia, jest cena nabycia. Przez tę natomiast należy rozumieć kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.
W przypadku importu cena nabycia obejmuje przy tym także cło i podatek akcyzowy.

Co za tym idzie, ponoszone wydatki na transport składnika majątku, który ma zostać uznany za środek trwały przedsiębiorcy, powiększają jego wartość początkową, od której będą naliczane odpisy amortyzacyjne.

W naszym przypadku pozostaje jeszcze do rozpatrzenia „rozbicie” ceny tego transportu pomiędzy poszczególne składniki majątku, jako że za jednym razem przywiezionych zostało kilka maszyn, które mają być środkami trwałymi. Niestety odpowiedzi, jak takiego podziału dokonać, nie znajdziemy w przepisach ustawy o podatku dochodowym. Niemniej jeżeli nie ma jakichś szczególnych przesłanek wskazujących na sposób dokonania podziału tych kosztów, prawidłowym wydaje się ich rozdział w wysokości 1/3 kosztów transportu do każdej nowo nabytej maszyny, chyba że z dokumentacji transportowej wynika, w jaki sposób koszty transportu dla poszczególnych sztuk ładunku zostały skalkulowane.