eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.pl › Podatki › Interpretacje i wyjaśnienia › Wystaw weksel i nie martw się korektą kosztów w podatku dochodowym

Wystaw weksel i nie martw się korektą kosztów w podatku dochodowym

2015-07-16 13:44

Przeczytaj także: Końcowy spis z natury z korektą kosztów w podatku dochodowym


Dla ważności zobowiązania wekslowego nie jest zatem istotne, czy istniało zobowiązanie będące przyczyną wystawienia weksla oraz, czy było ono ważne. Posiadaczowi weksla przysługuje w zasadzie prawo żądania zapłaty sumy wekslowej nawet wówczas, gdy wręczenie weksla było pozbawione dostatecznej podstawy (I. Heropolitańska, Komentarz do ustawy – Prawo wekslowe, Prawo wekslowe i czekowe, Komentarz, LEX 2011). Jeżeli więc podstawą wręczenia weksla było zobowiązanie handlowe, na kwotę wynikającą z faktury zakupowej, a strony postanowią się umówić, że weksel przyjęto w celu zupełnego umorzenia długu, w takim wypadku posiadacz weksla może jedynie dochodzić zapłaty na podstawie weksla, a nie może już powracać do tego podstawowego stosunku z zobowiązania handlowego w związku, z którym wręczono weksel (I. Różański, Podręcznik prawa wekslowego – wraz z wzorami weksli, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1957, s. 77), gdyż zobowiązanie handlowe wygasło.

Zatem, nie można mówić o nieuregulowaniu przez Spółkę kwoty z faktury zakupowej, gdyż zobowiązanie handlowe, zostaje wykonane/przestaje istnieć, odpowiednio w rozumieniu prawa cywilnego oraz bilansowego, w momencie uregulowania zobowiązania przez wręczenie Wierzycielowi papieru wartościowego (tj. weksla) za jego zgodą zawartą w treści umowy odnowienia i deklaracji wekslowej. Jednocześnie z tego tytułu dojdzie do utworzenia nowego zobowiązania Spółki wobec Wierzyciela. Zgodnie z art. 506 Kodeksu cywilnego, jeżeli w celu umorzenia zobowiązania dłużnik zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie albo nawet to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej, zobowiązanie dotychczasowe wygasa.

Na gruncie omawianego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, strony zgodnie postanawiają, że w celu umorzenia zobowiązania z tytułu zapłaty ceny wynikającego z umowy dostawy, Spółka spełni na rzecz Wierzyciela świadczenie wynikające ze zobowiązania wekslowego. Takie zdarzenie rodzi zatem skutek w postaci „uregulowania” pierwotnego zobowiązania na gruncie art. 15b ustawy o CIT. Weksel pełni wówczas funkcję płatniczą w tym znaczeniu, że prowadzi do uregulowania zobowiązania w drodze wręczenia weksla zamiast zapłaty pieniężnej. Co istotne uregulowanie należności ze zobowiązania następuje już w momencie wystawienia weksla, nie zaś w momencie jego wykupu (taki pogląd zaprezentował Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 października 2005 r., sygn. akt I FSK171/05).

W tym miejscu, niejako na marginesie, należy wskazać, że zamiana danego zobowiązania w zobowiązanie z innej podstawy prawnej nie skutkuje powstaniem po stronie dłużnika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem CIT, o ile nie powoduje ona po stronie dłużnika żadnego przysporzenia majątkowego. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, wskutek umowy odnowienia wartość umorzonego zobowiązania handlowego zastępowana jest przez inne zobowiązanie – z tytułu weksla własnego, o takiej samej wartości. Nie dochodzi zatem do przysporzenia majątkowego po stronie Spółki. W konsekwencji nie powstaje również po jej stronie przychód związany z umorzeniem zobowiązania, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT. Gdyby uznać, że umowa odnowienia powoduje powstanie przychodu z tytułu umorzenia zobowiązania, to należałoby również określić koszty jego uzyskania (w wysokości nowego zobowiązania). Taka wykładnia byłaby jednak niezgodna z zasadą racjonalnego ustawodawcy. Trudno bowiem uznać, że racjonalny ustawodawca zamierzał ustalać koszty uzyskania przychodów z tytułu umorzenia zobowiązania.

W związku z tym należy uznać, że przedstawiona w stanie faktycznym zamiana zobowiązania handlowego w zobowiązanie wekslowe jest neutralna z punktu widzenia podatku dochodowego od osób prawnych. Prawidłowość powyższej argumentacji potwierdzają także interpretacje indywidualne wydawane przez organy podatkowe, jak np.:
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29 stycznia 2014 r., znak: IPPB3/423-906/T3-5/AG), gdzie wprost wskazano, że „przekształcenie (tzw. nowacja, odnowienie) zobowiązania do zapłaty wynagrodzenia z tytułu wypłaty wynagrodzenia za umorzone udziały w zobowiązanie z tytułu pożyczki, nie będzie skutkować powstaniem po stronie Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o CIT”;
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 28 grudnia 2012 r., znak: IPTPB3/423-360/12-2/PM, w której wskazano, że przychód musi mieć definitywny charakter: „Przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego, z uwzględnieniem wyłączeń z przychodów na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o CIT”. Dalej wskazano także, że „a zatem o powstaniu przychodu w rozumieniu ustawy o CIT można mówić tylko wówczas, gdy podatnik osiąga trwałą korzyść w postaci zwiększenia stanu jego aktywów lub zmniejszenia stanu pasywów”,
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 grudnia 2009 r., znak: IBPB1/2/423-1075/09/PP;
• interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 maja 2008 r., znak: IBPB3/423-132/08/MO.

Poglądy te znajdują potwierdzenie także w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 grudnia 2012 r., sygn. akt II FSK 871/11, w którym stwierdzono, że „analiza rodzajów przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT prowadzi do wniosku, że przychód to definitywne przysporzenie majątkowe. Źródłem przychodu może być w związku z tym odpłatne zbycie rzeczy, czyli takie, w wyniku którego po stronie podatnika powstanie przysporzenie”.

Podobne stanowisko prezentowane jest także w komentarzach do ustawy o CIT. Mianowicie, w odniesieniu do instytucji potrącenia, odnowienia oraz zwolnienia z długu stwierdzono, że „zasadne wydaje się przyjęcie, że przychód powstanie jedynie w przypadku darmego umorzenia zobowiązania, tj. jedynie w przypadku nieodpłatnego zwolnienia z długu. Jedynie bowiem w takim przypadku dłużnik otrzymuje definitywne przysporzenie majątkowe”. (A. Obońska, A. Wacławczyk, A. Walter, Podatek dochodowy od osób prawnych, Komentarz, Wyd. 4, Komentarz do art. 12, Nb 81, Warszawa 2014, Legalis). „Odnowienie, podobnie jak potrącenie, stanowi formę umorzenia zobowiązania i podobnie jak potrącenie nie kreuje powstania przychodu po stronie podmiotu, którego zobowiązanie zostało umorzone. Wskutek odnowienia, osoba, na której ciąży zobowiązanie (czyli dłużnik), zobowiązuje się za zgodą wierzyciela spełnić inne świadczenie albo nawet to samo świadczenie, lecz z innej podstawy prawnej, a zobowiązanie dotychczasowe tego dłużnika wygasa. Wobec powyższego dochodzi do „zamiany” jednego zobowiązania innym i nie dochodzi w związku z tym do żadnego przysporzenia po stronie dłużnika – podatnika podatku dochodowego od osób prawnych (w miejsce pierwotnego zobowiązania, które wygasa, powstanie nowe zobowiązanie)”. (W. Dmoch, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Wyd. 4, Komentarz do art. 12, Nb 20, Warszawa 2013, Legalis).

Wnioskodawca podkreśla, że w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym nie będzie miał zastosowania art. 506 § 2 Kodeksu cywilnego, wprowadzający domniemanie, zgodnie z którym w razie wątpliwości wręczenia wierzycielowi weksla nie należy traktować jako nowację. Przepis ten bowiem odnosi się jedynie do przypadków, w których nie da się precyzyjnie określić motywów wręczenia weksla przez dłużnika. W niniejszej sprawie, intencje stron co do celu wręczenia weksla są w sposób jasny, klarowny i bezpośredni określane w umowie odnowienia oraz deklaracji wekslowej, w których ustala się, że wręczenie weksla Wierzycielowi stanowi bezwarunkową zapłatę za kupione przez dłużnika (Spółkę) towary. W piśmiennictwie wskazuje się, że tak jednoznaczna umowa stron przesądza o zakwalifikowaniu wręczenia weksla jako odnowienia zobowiązania (J.P. Naworski, Zobowiązania pieniężne w obrocie gospodarczym, M. Praw. 1994, nr 6, s. 161).
Przeczytaj także: CIT: zatorów płatniczych nie stosuje się do leasingu finansowego? CIT: zatorów płatniczych nie stosuje się do leasingu finansowego?

poprzednia  

1 2 3

następna

oprac. : Ministerstwo Finansów

Więcej na ten temat: koszty uzyskania przychodów, koszty uzyskania przychodu, koszty podatkowe, podatek dochodowy, obowiązek podatkowy, obowiązki przedsiębiorców, obowiązki podatnika, korekta kosztów, weksel, zobowiązanie wekslowe

Następny artykuł

Gospodarstwo rolne: zwrot VAT od środków trwałych rozłożony w czasie

Gospodarstwo rolne: zwrot VAT od środków trwałych rozłożony w czasie

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Najnowsze w dziale Podatki

Polecamy

Artykuły promowane

newsletter rss rss Podatki

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Najpopularniejsze galerie

Najnowsze w serwisie

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: