Konwencja MLI zmieniająca reguły fiskalne dotyczące unikania podwójnego opodatkowania

Przeczytaj także: Podatek u źródła a płatność na rzecz zakładu zagranicznej firmy

Głównym celem Konwencji jest ujednolicenie zasad unikania podwójnego opodatkowania poprzez wprowadzenie reguł, które pozwolą na uszczelnienie systemu podatkowego i ograniczenie nieuczciwego unikania opodatkowania na poziomie międzynarodowym, np. poprzez przenoszenie zysku do krajów o przychylniejszych przepisach podatkowych, czy też agresywne planowanie podatkowe.

Konwencja przede wszystkim wprowadzi w życie tzw. minimalny standard, który każde z państw będzie musiało wprowadzić w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Minimalnym standardem będzie klauzula generalna przeciw unikaniu opodatkowania (klauzula PPT), która nakazuje badać cel danej transakcji przed przyznaniem jakiejkolwiek umownej korzyści.

Polska od początku prowadzenia prac nad projektem Konwencji aktywnie uczestniczyła w tych pracach, a także brała udział w programie stworzenia piętnastu działań, które mają zapobiegać nieuczciwym praktykom m. in. w obszarze gospodarki elektronicznej, dokumentowaniu cen transferowych czy usprawnieniu mechanizmów rozwiązywania sporów międzynarodowych.

W dniu 7 czerwca 2017 r. w Paryżu odbyła się uroczystość podpisania Konwencji. Polska, którą reprezentował ówczesny wicepremier Mateusz Morawiecki, jako jedno z pierwszych państw podpisała Konwencję. Obecnie Konwencja została ratyfikowana przez pięć państw: Polskę, Austrię, Słowenię, Jersey oraz Wyspę Man. Co więcej, Konwencja została również podpisana przez wiele innych państw, w których następnym etapem będzie jej ratyfikacja.

Jak wskazuje resort finansów, wprowadzenie klauzuli PPT powinno ograniczyć możliwość korzystania z przywilejów danej umowy w sytuacji, gdy głównym celem transakcji będzie uzyskanie korzyści sprzecznych z jej przedmiotem lub celem, a także powinno zagwarantować, aby postanowienia umów nie prowadziły w rzeczywistości do podwójnego nieopodatkowania przychodów.

W praktyce klauzula generalna pozwoli organom podatkowym, w przypadku uznania, że głównym celem danej transakcji było uzyskanie korzyści podatkowych, na pominięcie skutków takiej transakcji i zanegowanie uzyskania takich korzyści, np. zwolnienia z opodatkowania.

Konwencja zakłada również zmiany w zakresie metody unikania podwójnego opodatkowania podatników, którzy pomimo iż pracują za granicą i tam odprowadzają podatek z tytułu uzyskiwanych przychodów, posiadają centrum interesów życiowych w Polsce. W takiej sytuacji powstanie konieczność złożenia deklaracji PIT również w Polsce (do tej pory zasada ta nie obowiązywała), mimo braku osiągnięcia zarobków w kraju. Ministerstwo Finansów planuje jednak podjąć działania w celu uproszczenia tej procedury, gdyż rozliczenie takiego podatku z pewnością będzie nastręczało zwykłym podatnikom wielu trudności.

Należy również podkreślić, że w przypadku zakwestionowania przez organy podatkowe korzyści uzyskanych przez podatnika, to na organach podatkowych spoczywać będzie ciężar udowodnienia, że dana transakcja miała na celu jedynie uzyskanie korzyści podatkowych oraz obejście przepisów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Jak takie udowodnienie będzie wyglądało, z pewnością pokaże praktyka. Jednakże, już na tym etapie można stwierdzić, że zmiany wprowadzone przez Konwencję z pewnością nie będą korzystne dla podatników.