Rezydencja podatkowa: decyduje pobyt rodziny?

Przeczytaj także: Ograniczony obowiązek podatkowy gdy praca za granicą

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu podatnik wskazał, że jest obywatelem Polski. Kilka lat temu wyjechał do USA w celu wykonywania pracy. Od tego czasu wykonuje pracę jedynie na rzecz pracodawców amerykańskich. Tam też odprowadza podatki. Podatnik wskazał, że nie posiada rachunków bankowych w Polsce, nie ma tutaj także miejsca zamieszkania. W USA jest objęty programem medycznym, posiada konto w banku, wynajmuje mieszkanie, tam ma zarejestrowany telefon i samochód. Podatnik ma jednak żonę i dzieci w Polsce lecz od wyjazdu do USA ani razu tutaj nie przyjeżdżał. Nie posiada także numeru NIP, gdyż do chwili jego wyjazdu nie był on wymagany. Zadał on w związku z tym pytanie, czy dochody uzyskane w Stanach Zjednoczonych podlegają opodatkowaniu w Polsce? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 2a tej ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Jak z powyższego przepisu wynika, aby można było mówić o podleganiu nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (polskiej rezydencji podatkowej) przez konkretnego podatnika, musi on posiadać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych lub też czas pobytu danej osoby na terytorium Polski powinien przekroczyć 183 dni w ciągu roku podatkowego. Spełnienie którejkolwiek z tych przesłanek skutkuje uznaniem osoby fizycznej za osobę mającą miejsce na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku Wnioskodawcy pierwszy z wymienionych warunków jest spełniony, gdyż w Polsce mieszka najbliższa rodzina Wnioskodawcy (żona i dzieci) wobec czego można uznać, że Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych. Zatem Wnioskodawca podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Jednakże zgodnie z art. 4a tej ustawy przepis art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczypospolita Polska.