Miejsce świadczenia (opodatkowania) usług VAT

Przeczytaj także: Rozliczenie usług elektronicznych w podatku dochodowym i VAT

Przykład
Firma świadczy w Polsce na zlecenie niemieckiego kontrahenta usługę na ruchomym majątku rzeczowym (uszlachetniania towarów) o wartości 15.000 zł. Niemiecki nabywca nie podał jej jednak swojego NIP-DE. Oznacza to, że miejscem świadczenia tej usługi jest miejsce jej wykonania – czyli Polska. Firma zobowiązana jest zatem do opodatkowania tej czynności z zastosowaniem 22% stawki VAT. Wartość usługi wyniesie wówczas 18.300 zł (15.000 x 22% + 15.000). Należy odprowadzić VAT należny w wysokości 3.300 zł. Jeżeli natomiast kontrahent podałby swój NIP-DE, wówczas byłaby to dla firmy usługa niepodlegająca VAT, a jej wartość stanowiłaby kwota 15.000 zł.

Z podobną sytuacją spotkamy się wówczas, gdy dany podatnik będzie nabywcą usługi od unijnego kontrahenta. Jeżeli poda mu swój NIP-UE, to obowiązek opodatkowania i rozliczenia tej usługi będzie spoczywał na podatniku (jako na jej nabywcy) w tym kraju, który wydał mu ten numer (niekoniecznie musi to być Polska).

Należy jednak pamiętać, że podatek należny od importu usługi stanowi u podatnika jednocześnie podatek naliczony podlegający odliczeniu na zasadach ogólnych, czyli wówczas, gdy nabyta usługa ma związek z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT. Jeżeli więc poda on usługodawcy swój NIP-UE, to ten nie będzie on musiał opodatkować w swoim kraju tej usługi, co oznacza jej niższą cenę. Z kolei naliczony przez podatnika (usługiboircę) VAT należny jest jednocześnie podatkiem naliczonym podlegającym odliczeniu, zatem w konsekwencji będzie on dla podatnika podatkowo obojętny.

Jak można zauważyć, podatnik nie poniesie żadnych negatywnych skutków finansowych w związku z opodatkowaniem tej usługi. Jeżeli zatem może przy imporcie usługi skorzystać z pełnego odliczenia VAT – to wówczas podanie NIP-UE usługodawcy jest dla podatnika korzystniejsze, niż gdyby to on opodatkował tę sprzedaż. Wówczas podatek naliczony w fakturze kontrahenta VAT spowodowałby podwyższenie ceny nabywanej usługi oraz brak możliwości odliczenia go przez podatnika z tej faktury.

Jeżeli natomiast podatek należny od importu danej usługi nie podlega u podatnika odliczeniu (np. nabywa usługę do wykonywania czynności zwolnionych), to warto sprawdzić, w którym kraju usługa podlega niższej stawce VAT. W zależności od tego możliwe jest rozważenie opodatkowania tej usługi przez usługodawcę w jego kraju bądź przez podatnika w Polsce z tytułu jej importu.


Poradnik „VAT w praktyce” to serwis informacyjny, w którym zawsze znajdziesz aktualne informacje, porady.