Podatnik zwolniony z VAT a faktura VAT RR

Przeczytaj także: Na produkty od rolnika tylko faktura VAT RR

Art. 116 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, że podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny nabywający produkty rolne od rolnika ryczałtowego wystawia w dwóch egzemplarzach fakturę dokumentującą nabycie tych produktów. Oryginał faktury jest przekazywany dostawcy. Elementy, jakie powinna zawierać taka faktura, zostały podane w dalszej części tego przepisu. Warto w tym miejscu dodać, iż oprócz tych, które zawierają zwykłe faktury VAT, w jej treści musi znaleźć się m.in. numer dowodu osobistego dostawcy lub innego dokumentu stwierdzającego jego tożsamość, datę wydania tego dokumentu i nazwę organu, który wydał dokument, jeżeli rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych jest osobą fizyczną, czytelne podpisy osób uprawnionych zarówno do wystawienia jak i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób, a także oświadczenie rolnika (sprzedawcy), że jest on rolnikiem ryczałtowym zwolnionym od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Musi być ona także oznaczona jako faktura VAT RR.

Ponadto powyższy przepis szczegółowo reguluje zasady odliczania podatku VAT z takich faktur przez nabywców produktów od rolników ryczałtowych.

Jak jednak wskazano wyżej, przepis ten ma zastosowanie jedynie w sytuacji, gdy zakupu płodów rolnych dokonuje czynny podatnik VAT. W związku z tym, podatnik zwolniony z VAT nie ma obowiązku (ani też prawa) wystawienia faktury VAT RR w przypadku dokonania zakupu od rolnika ryczałtowego. Ustawa o podatku od towarów i usług milczy w kwestii tego, jaki dokument powinien być tutaj wystawiony.

W związku z powyższym prawidłowe wydaje się tutaj być zastosowanie art. 87 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Zgodnie z nim, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą (w naszym przypadku rolnicy ryczałtowi) obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi. Podatnik, od którego zażądano takiego rachunku przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru, wystawia go nie później niż w terminie 7 dni od dnia wykonania usługi lub wydania towaru. Jeżeli jednak żądanie wystawienia rachunku zostało zgłoszone po wykonaniu usługi lub wydaniu towaru, wystawienie rachunku następuje w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia żądania. Podatnik nie ma obowiązku wystawienia rachunku, jeżeli żądanie zostało zgłoszone po upływie 3 miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Rachunek taki powinien zawierać co najmniej:

1. imiona i nazwiska (nazwę albo firmę) oraz adresy sprzedawcy i kupującego bądź wykonawcy i odbiorcy usługi;
2. datę wystawienia i numer kolejny rachunku;
3. odpowiednio wyraz "ORYGINAŁ" albo "KOPIA";
4. określenie rodzaju i ilości towarów lub wykonanych usług oraz ich ceny jednostkowe;
5. ogólną sumę należności wyrażoną liczbowo i słownie;
6. czytelny podpis wystawcy rachunku oraz odcisk pieczęci wystawcy rachunku, jeżeli się nią posługuje.

Powyższy przepis Ordynacji podatkowej zawiera jednak pewien wyjątek. Otóż obowiązek wystawienia rachunku nie dotyczy rolników sprzedających produkty roślinne i zwierzęce pochodzące z własnej uprawy lub hodowli, nieprzerobione sposobem przemysłowym, chyba że sprzedaż ta jest dokonywana w ich odrębnych, stałych miejscach sprzedaży, poza obrębem uprawy lub hodowli.