Likwidacja środka trwałego a koszty firmy

Przeczytaj także: Likwidacja środka trwałego i budowa nowego: amortyzacja

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

We wniosku wskazano, że spółka zamierza zlikwidować (rozebrać, wyburzyć) należące do niej środki trwałe w postaci budynków i budowli, które były wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Na dzień likwidacji nie zostały one jeszcze w pełni zamortyzowane. Likwidacja ta nie następuje w celu zmiany rodzaju działalności lub jej zlikwidowaniu. Na miejscu likwidowanych składników majątku ma powstać zupełnie inny nowy budynek bądź budowla, które to zostaną zaliczone do środków trwałych i będą wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej. Powstała wątpliwość, czy przy likwidacji niezamortyzowana część środków trwałych może zostać zaliczona jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów, czy też powiększy ona wartość nowego środka trwałego? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 w/w ustawy. W myśl wskazanych przepisów, aby uznać wydatek za koszt w rachunku podatkowym, musi on być poniesiony w celu uzyskania przychodu i nie może to być koszt wymieniony w katalogu negatywnym, tj. ustawowym katalogu wydatków nie uznawanych za koszt podatkowy. Z ustawowej definicji kosztu podatkowego wynika, że warunki uznania konkretnego kosztu (wydatku) za koszt podatkowy muszą być spełnione równocześnie. Uznanie konkretnego wydatku za koszt uzyskania przychodów uzależnione jest od związania go z przychodem związkiem przyczynowo-skutkowym, który oznacza, że poniesione wydatki miały lub mogły mieć w kategoriach obiektywnych wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednie, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem wydatków ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

W kosztach enumeratywnie wymienionych, których nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów zostały wymienione straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności (art. 16 ust. 1 pkt 6 ustawy). W świetle tego przepisu, w przypadku gdy likwidacja środków trwałych została dokonana z tej przyczyny, że dotychczas wykorzystywany w działalności gospodarczej środek trwały utracił przydatność z racji zmiany rodzaju działalności, to poniesiona strata nie stanowi kosztu podatkowego. Jeżeli jednak wszelkie działania w zakresie racjonalnej gospodarki środkami trwałymi w ramach prowadzonej już działalności gospodarczej skutkują likwidacją niektórych z tych środków i polegają na zastosowaniu lepszych rozwiązań technologicznych, są ekonomicznie i gospodarczo uzasadnione nie mogą być kwalifikowane jako zmiana rodzaju działalności gospodarczej.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że likwidacja budynku nie nastąpiła w celu zmiany rodzaju działalności lub w celu zlikwidowania działalności, lecz aby w miejsce zlikwidowanych obiektów wznieść inny, nowy budynek lub budowlę, które będą służyły do celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że niezamortyzowana wartość rozebranego budynku może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że rodzaj działalności gospodarczej prowadzonej w nowo wybudowanym pawilonie będzie tożsamy z rodzajem działalności prowadzonej w zlikwidowanym budynku.

Zgodnie z art. 15 ust. 4d ww. ustawy koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą. W przedmiotowej sprawie niezamortyzowana wartość rozebranego budynku będzie kosztem uzyskania przychodów nie związanym bezpośrednio z przychodem, a więc będzie potrącanym w dacie poniesienia. W tej sytuacji Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów nieumorzoną wartość likwidowanej części środka trwałego jednorazowo.

Uwzględniając zatem literalne brzmienie powołanego przepisu należy uznać, iż straty z tytułu likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, spowodowane zdarzeniami niezwiązanymi ze zmianą rodzaju działalności, mogą być uznane jednorazowo za koszty uzyskania przychodu w wysokości niezamortyzowanej wartości tych środków.

Natomiast odnosząc się do zdarzenia przyszłego dotyczącego nowego środka trwałego na gruncie obowiązujących przepisów nie ma uzasadnienia do rozliczenia nieumorzonej wartości zlikwidowanego środka trwałego poprzez amortyzację nowego środka trwałego, bowiem środki te podlegają odrębnej amortyzacji.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów