Stawki amortyzacji: optymalizacja podatkowa

Przeczytaj także: Budynek na cudzym gruncie jako inwestycja w obcym środku trwałym?

Przykład
2011 rok to ostatni rok rozliczenia straty podatkowej. Podatnik obawia się, że nie wygeneruje odpowiedniego dochodu, od którego można byłoby odliczyć stratę. Przewidywany przez niego dochód wyniesie 100000zł a pozostała do rozliczenia strata wynosi 150000zł. Jeśli przedsiębiorca nie dokonałby żadnych zabiegów, utraciłby możliwość odliczenia straty w wysokości 50000zł a więc podatek wzrósłby o 9500zł przy założeniu opodatkowania liniowego. Zdecydował się więc obniżyć stawki amortyzacji maszyn i samochodu dzięki czemu zmniejszył koszty o 50000zł (por. tabela). Zmniejszenie kosztów spowodowało wzrost dochodu do wysokości 150000zł. Był to więc dochód wystarczający do rozliczenia całej pozostałej części straty. W kolejnym roku 2012r. podatnik może powrócić do stawek z wykazu.
Tabela:

Środki trwałe	Samochód	Maszyna (I)	Maszyna (II)
Stawka amortyzacji	20%	10%	25%
Wartość początkowa	70000zł	160000zł	80000zł
Odpis amortyzacyjny przy stawce z wykazu	14000zł	16000zł	20000zł
Suma odpisów	50000zł
Odpis amortyzacyjny przy stawce 0	0	0	0
Suma odpisów	0 zł

Sytuacja II: Zmiana formy opodatkowania
Drugi przypadek, w którym warto rozważyć obniżenie stawek amortyzacji to sytuacja, w której podatnik opodatkowany na zasadach ryczałtowanych podatkiem zryczałtowanym od przychodów ewidencjonowanych zamierza zmienić formę opodatkowania na zasady ogólne. U „ryczałtowca” opodatkowaniu podlega przychód a więc mimo ponoszenia kosztów działalności nie mogą one być brane pod uwagę przy ustalaniu podatku. Jednym z obowiązków podatnika opodatkowanego ryczałtem jest obowiązek prowadzenia wykazu środków trwałych i wartości niematerialnych. W wykazie tym ma obowiązek ująć m.in. wartość początkową i stawkę amortyzacji dla składników majątku i dokonywać odpisów amortyzacyjnych na ogólnych zasadach. Problem w tym, że odpisy te nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. A w razie zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne podatnik zgodnie z ustawą o PIT (art. 22 n ust 5) ma obowiązek uwzględnić odpisy przypadające na okres opodatkowania w formie podatku zryczałtowanego. Z punktu widzenia optymalizacji podatkowej warto więc obniżyć stawki amortyzacji i „zachować” ten koszt na czas kiedy podatnik będzie mógł go uwzględnić przy ustalaniu podatku dochodowego.

Przykład
Podatnik opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nabył w grudniu 2010r. samochód, którego wartość początkowa przyjęta do celów amortyzacji wyniosła 60000zł. Przyjmując stawkę z wykazu – 20% podatnik dokonał odpisu amortyzacyjnego w wysokości 12000zł za cały rok 2011 i 12000zł za 2012r. Od stycznia 2013 podatnik zamierza zmienić formę opodatkowania na zasady ogólne. Ponieważ ma obowiązek uwzględnić odpisy już dokonane w innej formie opodatkowania, do kosztów podatkowych nie zaliczy 24000zł. Straci więc 4560zł bo o taką kwotę będzie wyższy podatek przy założeniu opodatkowania liniowego. Obniżając więc stawkę amortyzacji podatnik ryczałtowy nie utraciłby tego kosztu przechodząc na ogólne zasady opodatkowania.

Sytuacja III: Chcesz dostać kredyt bankowy
Na zmniejszaniu kosztów w wyniku obniżania stawek amortyzacyjnych mogą również zyskać przedsiębiorcy, którzy ubiegają się o kredyt. Obniżenie stawek amortyzacji to niższy koszt, a niższy koszt to wyższy dochód. Im wyższy dochód kredytobiorcy, tym niższe ryzyko bankowe niespłacenia takiego kredytu. Warto więc starając się o kredyt bankowy rozważyć taki krok z uwagi na fakt, że nie będzie to miało znaczenia w kontekście zmiany wielkości produkcji czy wielkości świadczonych usług.


Dr Joanna Szlęzak-Matusewicz, Kierownik Zespołu Analiz Podatkowych Tax Care