Wniesienie aportu do spółki - skutki w VAT

Przeczytaj także: Stawka VAT na aport towaru i środka trwałego

• Jeżeli wnoszącym aport był czynny podatnik VAT, który w całości odliczał VAT naliczony, a nabywca będzie:
  • podatnikiem zwolnionym z VAT - konieczna będzie korekta odliczonego VAT,
  • podatnikiem prowadzącym działalność opodatkowaną - korekta nie będzie dokonywana,
  • podatnikiem prowadzącym działalność mieszaną - konieczna będzie korekta VAT od składników wniesionych aportem i zmieniających swoje przeznaczenie, tzw. w "okresie korekty".
• Jeżeli wnoszącym aport był podatnik zwolniony z VAT, który nie odliczał VAT naliczonego, a nabywca będzie:
  • podatnikiem zwolnionym z VAT - korekta nie będzie dokonywana,
  • podatnikiem prowadzącym działalność opodatkowaną - korekta będzie dokonywana w stosunku do wszystkich składników wnoszonych aportem i pozostających w okresie korekty,
  • podatnikiem prowadzącym działalność mieszaną - korekta będzie dokonywana do końca okresu korekty na podstawie wskaźników obrotów uzyskiwanych przez nabywcę.
• Jeżeli wnoszącym aport był podatnik prowadzący działalność mieszaną, który odliczył część VAT, a nabywca będzie:
  • podatnikiem zwolnionym z VAT - będzie on zobowiązany do korygowania VAT naliczonego w stosunku do składników pozostających w okresie korekty,
  • podatnikiem prowadzącym działalność opodatkowaną - będzie on zobowiązany do korygowania VAT naliczonego w stosunku do składników pozostających w okresie korekty,
  • podatnikiem prowadzącym działalność mieszaną - korekta będzie kontynuowana do końca okresu korekty na podstawie wskaźników obrotów uzyskiwanych przez nabywcę.

Warto przy tym przypomnieć, że okres korekty dla nieruchomości wynosi 10 lat licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania, a dla środków trwałych (niebędących nieruchomościami), o wartości początkowej przekraczającej 15.000 zł - 5 lat. Z kolei dla pozostałych środków trwałych oraz składników majątku używanych do prowadzonej działalności okres korekty wynosi 12 miesięcy od końca okresu rozliczeniowego, w którym oddano te towary do użytkowania. Natomiast dla innych towarów, w szczególności towarów handlowych, surowców i materiałów nie ustalono okresu korekty, w związku z czym zmiana ich przeznaczenia dokonana w dowolnym momencie, nakłada obowiązek skorygowania odliczonego lub nieodliczonego VAT.

3. Wniesienie aportem składników przedsiębiorstwa niestanowiących jego zorganizowanej części

VAT należny
W odróżnieniu od przypadku, gdy przedmiotem aportu jest całe przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, wniesienie aportem poszczególnych składników majątku stanowi czynność opodatkowaną na zasadach ogólnych. Oznacza to, że dla tej czynności należy ustalić zarówno moment powstania obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, jak i właściwą stawkę podatkową.

Przede wszystkim należy ustalić, czy wniesienie aportu będzie podlegało opodatkowaniu ze względu na status podatkowy wnoszącego aport. Jeżeli jest to osoba fizyczna nieprowadząca działalności - zdaniem redakcji - jednorazowa czynność polegająca na wniesieniu aportu nie może być kwalifikowana jako przejaw działalności gospodarczej, a zatem nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 25 września 2009 r., nr ILPP2/443-966/09-2/MN.

Jeżeli wnoszącym aport jest podatnik korzystający ze zwolnienia z VAT może się okazać, iż wnosząc aport o określonej wartości z tego tylko tytułu utraci prawo do zwolnienia z VAT. W takim przypadku obowiązywać go będą zasady określone poniżej, a obowiązujące czynnych podatników VAT.

Jeżeli wnoszącym aport jest czynny podatnik VAT, to wniesienie aportu do spółki powoduje konieczność udokumentowania tego zdarzenia fakturą VAT, która powinna zostać wystawiona w terminie siedmiu dni od wniesienia aportu. Wystawienie, bądź niewystawienie faktury w terminie określać będzie moment powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli bowiem faktura zostanie wystawiona w ustawowo określonym terminie siedmiu dni, wówczas obowiązek podatkowy w VAT powstaje w dniu jej wystawienia. Jeżeli jednak faktura wystawiona zostanie później, to obowiązek podatkowy powstanie w siódmym dniu od dnia wniesienia aportu do spółki.

Podstawa opodatkowania w przypadku wnoszenia aportu budzi pewne wątpliwości. Przyjmuje się bowiem, iż wartość aportu odpowiada wartości objętych w zamian udziałów lub akcji. Problemem jest, czy wartość tych udziałów lub akcji jest wartością netto czy brutto.

Przykładowo w interpretacji z dnia 28 lutego 2011 r., nr IBPP4/443-354/11/JP Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził co następuje: "(…) w przedmiotowej sytuacji podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług dla transakcji wniesienia nieruchomości w formie wkładu niepieniężnego do spółki prawa handlowego będzie, zgodnie z art. 29 ust. 9 ustawy, wartość rynkowa wniesionej nieruchomości, pomniejszona o kwotę podatku.

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że jeżeli wartość określona w umowie będzie stanowiła wartość rynkową nieruchomości, która to wartość rynkowa pomniejszona o kwotę podatku będzie stanowiła podstawą opodatkowania, jak wskazano w uzasadnieniu własnego stanowiska, to wartość określona w umowie będzie wartością brutto.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego podstawą opodatkowania będzie wartość rynkowa nieruchomości pomniejszona o kwotę należnego podatku należało uznać za prawidłowe. (…)"