Ulga na złe długi: moment dokonania korekty VAT

Przeczytaj także: Ulga na złe długi gdy czynny podatnik VAT

Art. 89a ust. 1 ustawy o VAT mówi, ze podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Nieściągalność uważa się tutaj za uprawdopodobnioną, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, o czym z kolei mówi art. 89a ust. 1a ustawy o VAT.

Aby jednak zastosowanie określonej wyżej korekty było możliwe, konieczne jest spełnienie warunków określonych w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT, czyli:

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz czynnego podatnika VAT, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
3. wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
4. wierzytelności nie zostały zbyte;
5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
6. wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

Trzeba także pamiętać o art. 89a ust. 3 ustawy o VAT mówiącym, że korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony wyżej w pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika zawiadomienia, o którym mowa wyżej. Warunkiem dokonania korekty jest uzyskanie przez wierzyciela potwierdzenia odbioru przez dłużnika zawiadomienia
Przytoczone przepisy wskazują zatem m.in., w którym momencie podatnik może dokonać korekty podatku należnego. Warto przy tym pamiętać, że termin ten jest określany w dwóch miejscach, tj. art. 89a ust. 2 pkt 6 i ust. 3 ustawy o VAT.

Otóż korekta podatku VAT nie może nastąpić wcześniej, aniżeli po upływie czternastodniowego terminu, jaki ma dłużnik na uregulowanie należności, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia od wierzyciela. Wierzyciel nie może jednak wykazać jej przed okresem rozliczeniowym, w którym uzyskał potwierdzenie odbioru tego zawiadomienia przez dłużnika. Przedstawmy to na przykładach:

Przykład 1
10 maja 2012 r. wierzyciel wysłał dłużnikowi zawiadomienie o zamiarze skorzystania z ulgi na złe długi. Zawiadomienie to dotarło do dłużnika 14 maja 2012 r., a potwierdzenie jego odbioru przez dłużnika dotarło do wierzyciela 16 maja 2012 r. W terminie 14 dni od otrzymania zawiadomienia dłużnik nie uregulował długu. W takim przypadku wierzyciel będzie uprawniony do skorzystania z ulgi na złe długi w rozliczeniu za miesiąc maj 2012 r.

Przykład 2
10 maja 2012 r. wierzyciel wysłał dłużnikowi zawiadomienie o zamiarze skorzystania z ulgi na złe długi. Zawiadomienie to dotarło do dłużnika 14 maja 2012 r., a potwierdzenie jego odbioru przez dłużnika dotarło do wierzyciela 01 czerwca 2012 r. W terminie 14 dni od otrzymania zawiadomienia dłużnik nie uregulował długu. W takim przypadku, ponieważ potwierdzenie odbioru pisma przez dłużnika dotarło do wierzyciela dopiero w czerwcu 2012 r. w tym miesiącu będzie on uprawniony do skorzystania z ulgi na złe długi – nie może jej uwzględnić w miesiącu maju.

Przykład 3
10 maja 2012 r. wierzyciel wysłał dłużnikowi zawiadomienie o zamiarze skorzystania z ulgi na złe długi. Zawiadomienie to dotarło do dłużnika 18 maja 2012 r., a potwierdzenie jego odbioru przez dłużnika dotarło do wierzyciela 24 maja 2012 r. W terminie 14 dni od otrzymania zawiadomienia dłużnik nie uregulował długu. W takim przypadku, ponieważ 14-dniowy termin na uregulowanie długu, liczony od dnia otrzymania zawiadomienia, upłynął dopiero w czerwcu 2012 r., w rozliczeniu za ten właśnie miesiąc wierzyciel jest uprawniony do skorzystania z ulgi na złe długi.

Przytoczone wyżej, bardzo zbliżone do siebie przykłady wyraźnie wskazują, jak istotne znaczenie ma tutaj otrzymanie zawiadomienia o zamiarze skorzystania z ulgi przez wierzyciela, a także otrzymanie potwierdzenia dostarczenia tego zawiadomienia dłużnikowi przez wierzyciela.