Rozliczenie VAT: premia pieniężna to rabat

Przeczytaj także: Nota obciążeniowa: udzielony rabat a obrót VAT

Sąd uznał, że nie można podzielić poglądów, zgodnie z którymi inna jest istota premii, a inna istota rabatu, ponieważ premia stanowi nagrodę za osiągnięcie określonego rezultatu i ma w związku z tym charakter motywacyjny, zaś rabat stanowi jedynie obniżenie ceny transakcyjnej lub usługi.

Zatem udzielenie premii pieniężnej (rabatowej) powinno skutkować u podatnika zmniejszeniem jego podstawy opodatkowania oraz podatku należnego.

Warto jednak zaznaczyć, że NSA w pewnym stopniu złagodził swoje niekorzystne dla podatników stanowisko. Jak wyjaśnił, ustawa o VAT nie zawiera przepisów, które określałyby negatywne konsekwencje dla podatnika, który nie spełnił warunków określonych w art. 29 ust. 4a ustawy o VAT i jednocześnie nie obniżył podstawy opodatkowania, a także dla jego kontrahenta. Podkreślił, że wbrew stanowisku Ministra Finansów, brak udokumentowania fakturą korygującą rabatu (premii pieniężnej) nie będzie stanowił, w związku z art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b) ustawy o VAT, podstawy do pozbawienia otrzymującego rabat (premię pieniężną) prawa do odliczenia podatku naliczonego, przy jednoczesnym obowiązku zapłaty podatku, na podstawie art. 108 ustawy o VAT, w wielkości niepomniejszonej, przez udzielającego rabat (premię pieniężną).

Sąd w uzasadnieniu wyroku stwierdził, że w odniesieniu do rabatów (premii pieniężnych) nie mamy do czynienia z fakturami wystawionym błędnie czy też fakturami pustymi, ponieważ w momencie wystawiania tych faktur wskazywały one rzeczywistą wysokość obrotu. Przede wszystkim jednak w odniesieniu do rabatów (premii pieniężnych) nie zachodzi, co do zasady, niebezpieczeństwo związane z fikcyjnymi czy też pustymi fakturami. Nieskorzystanie przez podatnika z instytucji zmniejszenia podstawy opodatkowania (obrotu), a tym samym zmniejszenia wielkości zobowiązania podatkowego, jest neutralne dla budżetu państwa, nie godząc w jego jakikolwiek interes fiskalny.

W odniesieniu do rabatów (premii pieniężnych) Sąd wskazał, że nie ma zasadniczo zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. b) ustawy o VAT. Nieskorzystanie przez podatnika z instytucji zmniejszenia podstawy opodatkowania (obrotu), a tym samym zmniejszenia wielkości zobowiązania podatkowego nie daje podstawy do pozbawienia kontrahenta podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego w odniesieniu do tej części obrotu, która odpowiada wysokości udzielonego rabatu (premii pieniężnej).

Uchwała a interpretacje podatkowe
Omawiana uchwała dla podatników ma duże znaczenie, albowiem obecnie należy oczekiwać jednolitego stanowiska na omawiany temat nie tylko ze strony sądów administracyjnych, ale także organów podatkowych. Przy czym podatnicy, którzy postępują zgodnie z wydanymi dla nich interpretacjami podatkowymi na ten temat nie mogą ponosić z tego tytułu negatywnych skutków prawnych, nawet gdy interpretacje te obecnie okazały się nieprawidłowe. Mogą się do nich stosować do czasu, gdy organ podatkowy nie zmieni ich z urzędu.

---

"(…) podstawa opodatkowania może zostać umniejszona w związku z udzieleniem rabatu (premii pieniężnej) pod warunkiem spełnienia przez podatnika formalnych przesłanek takiego obniżenia, określonych w art. 29 ust. 4 i ust. 4a ustawy o VAT. Jednocześnie brak skorzystania z możliwości obniżenia podstawy opodatkowania przez udzielającego (rabatu) premii pieniężnej nie stanowi podstawy do pozbawienia beneficjenta rabatu (premii pieniężnej) prawa do odliczenia podatku naliczonego. (…)"
Uchwała NSA z dnia 25 czerwca 2012 r., sygn. akt I FPS 2/12

---

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.