Różnice kursowe jedynie przy rozliczeniach w walutach obcych

Przeczytaj także: Umowa odnowienia pożyczki a różnice kursowe

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

29 stycznia 2008 r. wnioskodawca zawarł umowę pożyczki ze spółką cypryjską. Na jej mocy udzielił on podmiotowi cypryjskiemu pożyczki w walucie euro. Zgodnie z postanowieniami umowy spłata pożyczki wraz z należnymi odsetkami nastąpi w walucie polskiej, czyli złotówkach. 1 września 2015 r. spółka cypryjska miała wierzytelność względem wnioskodawcy w walucie PLN. W związku z powyższym strony zawarły umowę potrącenia wzajemnych wierzytelności, na mocy której wnioskodawca przedstawił do potrącenia kwotę kapitału z umowy pożyczki powiększoną o odsetki w walucie spłaty tj. PLN. Wskutek tej umowy pożyczka została spłacona.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy w opisanym stanie faktycznym winien rozliczyć różnice kursowe od otrzymanej spłaty pożyczki tudzież rozpoznać koszt bądź przychód w związku ze złotówkową spłatą pożyczki udzielonej w walucie obcej? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(...) Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej „ustawa o pdop”), przychodami (...) są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. vege - Fotolia.com

Różnice kursowe jedynie przy rozliczeniach w walutach obcych

Dla celów podatkowych aby powstały różnice kursowe, zarówno zobowiązanie bądź należność jak i ich zapłata muszą być wyrażone w walutach obcych. Jeżeli natomiast zobowiązanie bądź należność występuje w walucie polskiej a zapłata w walucie obcej, albo odwrotnie, z podatkowymi różnicami kursowymi nie mamy do czynienia.

Natomiast, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o pdop, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z przepisem art. 9b ust. 1 ustawy o pdop, podatnicy ustalają różnice kursowe na podstawie:
• art. 15a, albo
• przepisów o rachunkowości, pod warunkiem że w okresie, o którym mowa w ust. 3, sporządzane przez podatników sprawozdania finansowe będą badane przez podmioty uprawnione do ich badania.

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca we własnym stanowisku powołuje się na art. 15a ustawy o pdop, tut. Organ przyjął, że Spółka ustala różnice kursowe na podstawie tego artykułu.

W myśl art. 15a ust. 1 ustawy o pdop, różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

Stosownie do art. 15a ust. 2 ustawy o pdop, dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
1. przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
2. poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
3. otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5,
4. kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
5. kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

Natomiast, zgodnie z art. 15a ust. 3 ustawy o pdop, ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość:
1. przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
2. poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
3. otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5,
4. kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
5. kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.