Samochód firmowy: darowizna a PIT

Przeczytaj także: Samochód w firmie: przekazanie na cele osobiste a PIT

Rozpatrzmy następującą sytuację: W listopadzie 2010 r. przedsiębiorca (prowadzący na potrzeby podatku dochodowego księgę podatkową) wycofał z prowadzonej firmy całkowicie zamortyzowany środek trwały w postaci samochodu osobowego i przekazał go na własne potrzeby. Samochód ten docelowo ma stać się własnością jego syna, który będzie go wykorzystywał do celów prywatnych (przede wszystkim dojazdy do pracy i szkoły). Jakie skutki w podatku dochodowym będzie miała sprzedaż tego pojazdu synowi, a jakie przekazanie w formie darowizny?

Przede wszystkim należy wskazać, że wycofanie środka trwałego z firmy na potrzeby osobiste podatnika, jako że nie mamy tutaj do czynienia ze zbyciem, nie powoduje powstania przychodu ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. W takim przypadku jedyne czego musi dopełnić podatnik, to dokonać stosownej adnotacji o przekazaniu samochodu na cele prywatne w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych na podstawie oświadczenia. W naszym przypadku samochód ten został już całkowicie zamortyzowany w związku z czym innych czynności podatnik dopełniać nie musi. Gdyby jednak ten składnik majątku nie był jeszcze w pełni zamortyzowany, przedsiębiorca musiałby także zaprzestać naliczania odpisów amortyzacyjnych (ostatni miałby miejsce w miesiącu, w którym samochód został wycofany z firmy).

Na wysokość przychodu z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej może mieć jednak wpływ to, co się dalej z tym pojazdem będzie działo. W przypadku jego odpłatnego zbycia (sprzedaży) bowiem zastosowanie znajdzie art. 10 ust. 2 pkt 3 i art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepisy te mówią, że u podatnika powstanie przychód z działalności gospodarczej, jeżeli między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składnik majątku firmy został wycofany z tej działalności i dniem jego odpłatnego zbycia nie upłynie okres 6 lat. Co za tym idzie, aby pojazd ten sprzedać bez konsekwencji w podatku dochodowym, nasz przedsiębiorca musiałby odczekać z tą czynnością 6 lat licząc od grudnia 2010 r.

Inaczej jest w przypadku darowizny takiego pojazdu – ta ma bowiem charakter nieodpłatny. Czynność taka nie wywoła u darczyńcy (naszego przedsiębiorcy) żadnych skutków podatkowych w podatku dochodowym, nie powstanie bowiem tutaj przychód, który mógłby być opodatkowany.

Przychód taki, a co za tym idzie i podatek nie wystąpi także po stronie obdarowanego (syna). Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Co istotne, jeżeli syn chciałby samochód ten sprzedać, musi odczekać jedynie sześć miesięcy od jego nabycia, aby nie powstał po jego stronie przychód z tego tytułu podlegający opodatkowaniu. Jak bowiem stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega tylko takie odpłatne zbycie innych rzeczy (ruchomości), do których zalicza się m.in. samochody osobowe, które miało miejsce przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło ich nabycie (zarówno w formie odpłatnej jak i nieodpłatnej).