Eksport towaru: rozliczenie VAT w deklaracji

Przeczytaj także: Eksport towarów: zaliczka i korekta VAT

Rozpatrzmy następującą sytuację: Podatnik dokonał w listopadzie 2011 r. eksportu towarów. Dokumenty potwierdzające wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej dotarły do niego jednak dopiero 12 marca 2012 r. Czy w takiej sytuacji korekty w zakresie stawki podatku dotyczącej eksportu może on dokonać już w rozliczeniu za miesiąc luty, jako że stosowne dokumenty znalazły się w jego posiadaniu przed datą do złożenia deklaracji za ten właśnie miesiąc?

Ustawa o podatku od towarów i usług rozróżnia dwa rodzaje eksportu: bezpośredni i pośredni. W przypadku tego pierwszego eksportem jest potwierdzony przez urząd celny wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium UE w wykonywaniu czynności opodatkowanych dokonywany przez dostawcę lub na jego rzecz. Z eksportem pośrednim mamy do czynienia natomiast wówczas, gdy wywóz jest dokonywany przez nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz.

W obydwu przypadkach ustawa nakazuje stosowanie stawki podatku VAT w wysokości 0%, gdy eksporter posiada dokumenty potwierdzające wywóz towaru poza terytorium wspólnoty. Dokumenty te różnią się jednak w zależności od tego, czy mamy do czynienia z eksportem bezpośrednim czy tez pośrednim. I tak w przypadku tego pierwszego podatnik ma prawo do stawki podatku w wysokości 0%, jeżeli przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium UE. Jest nim przede wszystkim dokument SAD. Obecnie jego rolę spełnia głównie elektroniczny komunikat IE-599 przesłany eksporterowi przez urząd celny wywozu. Jest dokumentem potwierdzającym wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty (także dla celów podatkowych).

Powyższego dokumentu elektronicznego nie mogą jednak posiadać podatnicy dokonujący eksportu pośredniego (jako że w tym przypadku wywóz jest dokonywany przez nabywcę lub na jego rzecz). Tutaj wystarczające jest posiadania kopii dokumentu, w którym urząd celny potwierdził wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej.

Jeżeli warunek posiadania stosownych dokumentów potwierdzających eksport nie zostanie spełniony, podatnik nie wykazuje go w ewidencji VAT za dany okres rozliczeniowy, lecz w okresie następnym, także stosując do niego stawkę 0%, o ile przed upływem terminu do złożenia deklaracji za ten następny okres rozliczeniowy posiada dokumenty o których mowa wyżej. W przypadku ich braku dostawa taka jest wykazywana ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na terytorium kraju.

W naszym przykładzie zatem podatnik powinien wykazać przedmiotowy eksport w rozliczeniu za miesiąc grudzień 2011 r. opodatkowany wg właściwej stawki krajowej (w większości przypadków jest to 23%), jako że do momentu złożenia deklaracji za ten miesiąc nie wszedł w posiadanie niezbędnej dokumentacji potwierdzającej wywóz towaru poza terytorium UE.

Uwaga! Warto pamiętać, że ustawodawca wskazuje tutaj, iż na wejście w posiadanie niezbędnych dokumentów dla zastosowania 0% stawki podatku VAT podatnik ma czas do terminu złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy, a nie do końca okresu rozliczeniowego, za który deklaracja jest składana.

Co jednak w sytuacji, gdy dokumenty takie dotrą do niego po czasie, tj. gdy wcześniej eksport taki został wykazany wg stawek krajowych? Otóż otrzymanie przez podatnika dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium UE w terminie późniejszym, aniżeli wskazane wyżej, upoważnia go do dokonania korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym dokument ten otrzymał.

Niezwykle ważne jest zwrócenie uwagi na to, że tutaj ustawodawca nie posługuje się pojęciem terminu, w jakim należy złożyć deklarację, a okresem rozliczeniowym. Tym samym podatnik z naszego przykładu stosowną korektę będzie mógł wykazać dopiero w deklaracji VAT za miesiąc marzec 2012 r.