Środki trwałe: cena nabycia albo wartość rynkowa

Przeczytaj także: Nakłady na obcy środek trwały: remont a inwestycja

Prowadząc działalność gospodarczą koniecznym jest wyszczególnienie aktywów stanowiących majątek prowadzonego przedsiębiorstwa. Pociąga to za sobą konieczność sporządzenia spisu lub w niektórych przypadkach stosownej ewidencji środków trwałych, w odniesieniu do których odpisy amortyzacyjne będą stanowiły koszt uzyskania przychodów. W tym celu niezbędnym jest ustalenie wartości początkowej środków trwałych.

Możliwości jest kilka
Przede wszystkim należy pamiętać o tym, że sposób ustalenia wartości początkowej składnika majątku w dużym stopniu zależy od tego, w jaki sposób został nabyty. Istotnym jest, aby zaznaczyć, że artykuł 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje szereg możliwości nabycia środków trwałych, określając dla każdego z nich sposób wyceny początkowej, dla celów ujęcia w ewidencji. Należą do nich miedzy innymi:

• odpłatne nabycie, gdzie wartość początkową stanowi cena nabycia środka trwałego,
• wytworzenie we własnym zakresie – środek trwały wyceniany wg kosztu wytworzenia,
• nabycie w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, w przypadku których wartość początkową stanowi wartość rynkowa z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

Gdy nie możesz ustalić ceny, ustal wartość rynkową
Należy przy tym pamiętać, że w sytuacji, gdy nie jest możliwym ustalenie ceny zakupu środków trwałych lub ich części nabytych przez podatników przed dniem założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu, wartość początkową tych środków przyjmuje się w wysokości wynikającej z wyceny dokonanej przez podatnika, z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu i stopnia ich zużycia.

Ponadto warto podkreślić, że w razie, gdy podatnik nie może ustalić kosztu wytworzenia, wartość początkową środków trwałych ustala się w wysokości określonej przez powołanego na wniosek podatnika biegłego z uwzględnieniem cen rynkowych.

Elżbieta Węcławik, Małgorzata Jawińska