Zawieszenie postępowania karnego skarbowego: skarga do Trybunału Konstytucyjnego

Przeczytaj także: ATAD 2: czyli uszczelnianie systemu podatkowego

Zaskarżony przez Rzecznika Praw Obywatelskich przepis Kodeksu karnego skarbowego przewiduje zawieszenie postępowania karnego skarbowego, jeśli jego prowadzenie jest utrudnione z powodu innego postępowania przed organami kontroli skarbowej, organami podatkowymi, organami celnymi lub sądami administracyjnymi. Przepis ten umożliwia dochodzenie przedawnionych zobowiązań podatkowych. Na skutek zawieszenia terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego nie wygasa ono po pięciu latach, lecz istnieje nadal i może być egzekwowane przez fiskusa.

Podatnikowi wprawdzie nie przysługuje konstytucyjne prawo do przedawnienia, jednak zapisy Ordynacji podatkowej dotyczące przedawnienia powodują, że podatnik ma prawo oczekiwać, że upływ terminu przedawnienia spowoduje wygaśnięcie ewentualnych nieuregulowanych zobowiązań podatkowych. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia wydłuża ten termin o okres zawieszenia, co powoduje niepewność podatnika, czy jego zobowiązanie podatkowe wygasło.

Zdaniem prof. Ireny Lipowicz jest to sprzeczne z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa. Zastosowanie przepisu pozwalającego na przedłużenie terminu przedawnienia ściągania danin umożliwia wydłużanie terminów dochodzenia roszczeń, co z kolei narusza pewność obrotu prawnego, a także sprzyja opieszałości organów państwa, co stoi w sprzeczności z konstytucyjnym prawem do sądu.

Według RPO, skarżony przepis nie zapewnia również bezpieczeństwa prawnego jednostce, ograniczając ją w jej dobrach prawnych i ingerując istotnie w jej interesy majątkowe, a jednocześnie nie przyznając stosownych gwarancji procesowych, co stoi w sprzeczności z zasadą zaufania do państwa i stanowionego prawa.