Premia roczna dla pracownika jako koszt uzyskania przychodu

Przeczytaj także: Składki ZUS jako koszty uzyskania przychodu

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Spółka zatrudnia pracowników w oparciu o umowy o pracę, którzy zgodnie z regulaminem wynagradzania mają prawo do tzw. rocznych premii. Ich uzyskania jednakże jest uzależnione od wielu czynników. O jej przyznaniu oraz wysokości decydują m.in. osiągnięcia pracowników w danym roku, spisywane w ocenie, z którą następnie zapoznają się przełożeni wyższego szczebla w strukturach danej grupy, jak też wynik finansowy spółki osiągnięty za rok, którego premia dotyczy.

W efekcie cały proces decyzyjny kończy się w miesiącu lutym następnego roku (gdzie rok podatkowy i bilansowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym) i wtedy też następuje wypłata premii.

Spółka zadała pytanie, w którym momencie wypłacane pracownikom premie stają się kosztem uzyskania przychodu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy i odstąpił od jego uzasadnienia prawnego. Stanowisko to było następujące:

„(...) Zdaniem Wnioskodawcy, premie wypłacane pracownikom nie będą kosztem podatkowym Spółki w roku, za który są naliczane. Będą one kosztem podatkowym Spółki w roku kolejnym czyli w roku, w którym stają się należne. W szczególności będą one kosztem podatkowym miesiąca, w którym dokonana zostanie oficjalna akceptacja oceny pracownika w systemie kadrowym Spółki.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. bluebat - Fotolia.com

Premia roczna dla pracownika jako koszt uzyskania przychodu

Premia roczna przyznana pracownikom może być kosztem roku następnego aniżeli ten, którego dotyczy. Będzie tak, jeżeli proces decyzyjny w zakresie jej przyznania zakończy się już w nowym roku.

Przydatne narzędzia:
Kalkulator płacowy

Ogólne zasady rozliczania kosztów uzyskania przychodu w czasie zawiera art. 15 ust. 4, 4b, 4c i 4d ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.; dalej: „ustawa o CIT”). Zasady te są modyfikowane przepisami szczególnymi odnoszącymi się do niektórych rodzajów kosztów, w tym również do szeroko rozumianych kosztów wynagrodzeń.

Art. 15 ust. 4g ustawy o CIT wskazuje, że należności z tytułów, o których mowa m.in. w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.; dalej: „ustawa PIT”), stanowią KUP w miesiącu, za który są należne pod warunkiem, że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT.

Zgodnie zaś z art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy CIT, koszty świadczeń i innych należności określonych w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT (w tym wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty wypłacane w związku ze stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunkiem pracy), nie będą stanowić KUP, jeżeli nie zostały wypłacone, dokonane lub postawione do dyspozycji.

Art. 15 ust. 4g ustawy o CIT zawiera szczególne regulacje odnośnie momentu zaliczenia wynagrodzeń pracowników i innych przychodów ze stosunku pracy do kosztów uzyskania przychodu. Z uwagi na fakt, iż art. 15 ust. 4g ustawy o CIT ma charakter przepisu szczególnego, jest on wyjątkiem od ogólnych zasad i zgodnie z regułą wykładni prawa lex specialis derogat legi generali ma on pierwszeństwo w zastosowaniu przed ogólnymi zasadami określonymi w art. 15 ust. 1,15 ust. 4, 4b i ust. 4d ustawy o CIT.

W związku z powyższym, jeżeli pracodawca wypłaca pracownikom wynagrodzenie i inne przychody ze stosunku pracy w terminie określonym prawem lub umową z pracownikiem, stanowią one co do zasady KUP na zasadzie memoriałowej, tj. w okresie, za który są należne. Natomiast, w przypadku, gdy pracodawca nie dotrzyma powyższego terminu, zastosowanie znajdzie zasada kasowa, tj. koszt będzie rozpoznany dopiero w momencie faktycznego wypłacenia wynagrodzenia lub postawienia go do dyspozycji.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle powyższych rozważań cytowany przepis na gruncie stanu faktycznego przedstawionego przez Spółkę należy interpretować następująco:
• w przypadku, gdy wypłata świadczeń ze stosunku pracy (w tym premii) następuje w terminie, ich zaliczenie do KUP Spółki następuje w miesiącu, za który wypłacane świadczenia są „należne”,
• w sytuacji, gdy Spółka uchybi terminowi wypłaty świadczeń, wypłacone świadczenie powinno być zaliczone do kosztów podatkowych według metody kasowej, tj. w okresie dokonania wypłaty,
• świadczenie, które nie zostało wypłacone w ogóle nie stanowi KUP.