Darowizny i spadki bez podatku. Od 1 lipca 2023 r. nowe kwoty wolne.

Przeczytaj także: Wzrośnie kwota wolna od podatku dla darowizn i spadków?

Obecnie w przypadku darowizn i spadków obowiązują trzy tzw. grupy podatkowe, obejmujące różne kategorie osób i różne kwoty wolne od podatku.

Do pierwszej grupy podatkowej należy najbliższa rodzina: dziadkowie, rodzice, rodzeństwo i dzieci. Darowizny są w niej co do zasady zwolnione z opodatkowania. W nieprzekraczalnym terminie sześciu miesięcy trzeba jednak zgłosić do urzędu skarbowego otrzymanie każdej darowizny, której wartość przekracza 10.434 zł. Ta kwota według uchwalonej ustawy ma od 1 lipca zostać podniesiona niemal czterokrotnie, do 36.120 zł.

W drugiej grupie podatkowej, która obejmuje dalszą rodzinę, np. wujków czy ciocie, wartość darowizny zwolnionej z podatku to 7.276 zł. Ustawa przewiduje zwiększenie jej do 27.090 zł.

Dla trzeciej grupy podatkowej, do której zaliczają się wszyscy pozostali darczyńcy i spadkodawcy, kwota wolna wynosi obecnie 4.902 zł. Ustawa przewiduje, że ma to być 18.060 zł.

Co z darowiznami weselnymi i ze zbiórek?

Oprócz zwiększania kwot wolnych od darowizn pochodzących od jednej osoby, Ustawa wprowadza też nowe ograniczenia dotyczące łącznych kwot przychodu przy darowiznach otrzymanych od wielu osób. Dotąd nie było limitu – podatnicy mogli otrzymywać darowizny nawet od kilkuset osób (np. prezenty z okazji wesela) i nie musieli płacić od nich podatku, jeśli darowizna od każdej z tych osób nie przekraczała progu określonego dla danej grupy.

Nowa ustawa wprowadza ograniczenia dla darowizn od wielu osób otrzymanych w ciągu 5 lat:
Dla I grupy – 108 360 zł;
Dla II grupy – 81 270 zł;
Dla III grupy – 54 180 zł.

Oznaczałoby to, że jeśli w ciągu 5 lat podatnik otrzyma po 30 tys. zł od mamy, taty, babci i dziadka, to nie będzie miał obowiązku zgłaszania każdej z darowizn osobno. Jednak łącznie przekroczą one limit dla pierwszej grupy (ich suma wyniesie 120 tys. zł), więc konieczne byłoby zgłoszenie do zwolnienia w I grupie.

Taki łączny limit dla zbiórek spowodowałby, że środki z wielu internetowych akcji charytatywnych musiałyby zostać opodatkowane. Dlatego w piątek 14 kwietnia Sejm przyjął w ramach tzw. ustawy SLIM VAT przepisy znoszące limity zbiorcze.

Od 1 lipca ostatecznie kwoty wolne od podatku w poszczególnych grupach wyniosą:

I grupa – 36 120 zł
II grupa – 27 090 zł
III grupa – 5 722 zł

Ustawa wprowadzająca nowe limity zbiorcze obecnie oczekuje na podpis Prezydenta. Z kolei Ustawa znosząca limity zbiorcze oraz zmieniająca wartość w III grupie kwoty wolnej została przekazana do Senatu. W mojej ocenie termin zmiany przepisów i zniesienia podatku od zbiórek nie jest zagrożony i ustawa powinna wejść z życie z 1 lipca.

Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt