Darowizna pieniędzy od rodziców z USA zwolniona z podatku

Przeczytaj także: Ujawnienie niezgłoszonej darowizny pieniężnej lub pożyczki = 20 proc. podatku

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca jest obywatelem USA, nie posiada obywatelstwa polskiego. Przebywa jednak w RP w ramach pobytu czasowego (posiada kartę pobytu czasowego). Polskę traktuje jako centrum interesów życiowych, tutaj pracuje, ożenił się, planuje zakupić nieruchomość i mieszkać na stałe.

Rodzice wnioskodawcy są obywatelami USA i tam na stałe mieszkają. Zamierzają oni dokonać na jego rzecz darowizny pieniędzy w celu ułatwienia realizacji jego planów życiowych. Darowizna zostanie przekazana z konta bankowego rodziców w banku w USA na konto wnioskodawcy również w banku mającym siedzibę w USA. Kwota darowizny nie jest jeszcze znana, ale przekroczy ona 10.000 zł.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy od otrzymanej darowizny będzie musiał zapłacić podatek od spadków i darowizn? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. vbaleha - Fotolia.com

Kiedy zagraniczne darowizny bez podatku?

Otrzymujesz darowiznę z zagranicy i nie jesteś obywatelem Polski ani nie masz tutaj miejsca stałego pobytu? Darowizna taka w takim przypadku w ogóle nie podlega opodatkowaniu polskim podatkiem od spadków i darowizn. Gdyby jednak podlegała opodatkowaniu zaś dokonuje jej najbliższa rodzina - możesz skorzystać ze zwolnienia od tego podatku.

W myśl art. 2 ww. ustawy – nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do treści art. 3 pkt 1 ww. ustawy – podatkowi nie podlega nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani też spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. vbaleha - Fotolia.com

Kiedy zagraniczne darowizny bez podatku?

Otrzymujesz darowiznę z zagranicy i nie jesteś obywatelem Polski ani nie masz tutaj miejsca stałego pobytu? Darowizna taka w takim przypadku w ogóle nie podlega opodatkowaniu polskim podatkiem od spadków i darowizn. Gdyby jednak podlegała opodatkowaniu zaś dokonuje jej najbliższa rodzina - możesz skorzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Jak z powyższych przepisów wynika, nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:
- nabywane rzeczy znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub
- nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą; jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:
- nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą, jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca nie jest obywatelem polskim lub nie ma miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub,
- nabywane rzeczy ruchome znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale w dniu nabycia zarówno darczyńca jak i obdarowany nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Uogólniając, należy stwierdzić, że ustawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn określił dwa samoistne stany prawne – normujące odmienne zdarzenia – w zakresie przysporzenia majątkowego, z którymi prawo wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Pierwszy, określony w treści art. 1 ww. ustawy, odnosi się do nabycia rzeczy lub praw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od obywatelstwa czy też miejsca zamieszkania uprawnionej osoby fizycznej.

Drugi stan prawny, określony w art. 2 cyt. ustawy, odnosi się do posiadania obywatelstwa polskiego lub miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawodawca jako wiodącą przyjął zasadę domicylu, zgodnie z którą obowiązek podatkowy ciąży na osobie mającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, nawet gdy chodzi o nabycie rzeczy lub praw majątkowych za granicą. Drugą zaś z zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania jest zasada obywatelstwa i miejsca stałego pobytu, stosownie do której obowiązek podatkowy powstaje z momentem otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. (…)

Dokonując analizy przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć, iż przedmiot darowizny, który mają stanowić środki pieniężne, w chwili zawarcia umowy nie będzie znajdował się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z treści wniosku jasno wynika, iż darowana Wnioskodawcy suma pieniężna zostanie mu przekazana w formie przelewu z rachunku bankowego rodziców, prowadzonego w banku w USA. Rodzice nie przebywają na terytorium RP, a ich miejsce zamieszkania jest w USA. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy jednak wskazać, iż na mocy art. 2 ww. ustawy, przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny (lub otwarcia spadku) nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawca w chwili nabycia środków pieniężnych od rodziców tytułem darowizny nie będzie obywatelem polskim. W chwili obecnej Wnioskodawca posiada zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce do 6 lutego 2022 r., planuje jednak nabyć nieruchomość i zamieszkać na stałe w Polsce. Jeżeli zatem w dniu nabycia ww. darowizny Wnioskodawca nie będzie zarówno obywatelem polskim, jak również nie będzie jeszcze posiadał na terytorium Polski miejsca stałego pobytu – i nadal będzie posiadał wyłącznie zezwolenie na pobyt czasowy – to tym samym nabycie przez niego środków pieniężnych od rodziców tytułem darowizny nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, z uwagi na treść art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Natomiast w sytuacji, gdyby Wnioskodawca uzyskał zezwolenie na pobyt stały w Polsce przed dniem nabycia ww. darowizny od rodziców, to wówczas powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn z tego tytułu. W tej sytuacji Wnioskodawca winien mieć jednak na względzie treść art. 4a ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym – zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo – kredytowej lub przekazem pocztowym. (…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów