Kawa dla kontrahenta a koszty podatkowe firmy

Przeczytaj także: Marketing czyli reprezentacja i reklama w kosztach podatkowych

Odpowiedź na zadane pytanie wydaje się być twierdząca. Organy podatkowe w tej kwestii nie są jednak jednomyślne.

Przypomnijmy, iż co do zasady kosztem uzyskania przychodu jest każdy wydatek poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dalej updof). Ustawodawca wyłączył tutaj jednak niektóre z nich w sposób enumeratywny. I tak zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 23 upodf z podatkowych kosztów zostały wyłączone wydatki na reprezentację, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów (w tym alkoholowych). Odpowiednikami powyższych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop) są art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 28.

O ile przepisy podatkowe posługują się pojęciem reprezentacji, tak go nie wyjaśniają. W praktyce przyjęła się w tej kwestii definicja słownikowa. Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007) określa „reprezentację” jako: okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną.

W związku z tym przez wydatki na reprezentację należy rozumieć te, które odbiegają od zwyczajowo przyjętych w danej branży, okolicy - coś ponad standard, droższe, bardziej wystawne, wyjątkowe.

W obecnych czasach trudno powyższe cechy przypisać kawie, herbacie, napojom, czy przekąskom serwowanym klientom podczas spotkań biznesowych. Takie postępowanie wpisało się bowiem na stałe w życie gospodarcze firm i nie jest niczym nadzwyczajnym czy też szczególnym. Śmiało można wysnuć tezę, iż takiego zachowania kontrahenci oczekują podczas spotkań.

Co za tym idzie ponoszone wydatki na zakup kawy, herbaty, innych napojów bezalkoholowych, ciasteczek itp. nie stanowią wydatków na reprezentację, w związku z czym można je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jak najbardziej spełniają one bowiem także definicję art. 22 ust. 1 updof (art. 15 ust. 1 updop) – organizowane spotkania, na których powyższe artykuły są serwowane, mają na celu osiąganie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Należy jednak pamiętać, iż wśród organów podatkowych w tej kwestii nie ma zgody. Istnieją interpretacje, w których padają twierdzenia, że wydatki na poczęstunek dla kontrahentów podczas spotkań biznesowych kosztem być nie mogą. Tak wskazał mi.n. Dyrektor Izby Skarbowej w Olsztynie w decyzji z dnia 30 lipca 2007 r. nr PBP/4218-005-5/07, w której czytamy, że w przytoczonych wyrokach „(…) Sąd, analizując pojęcie „reprezentacji", odwołuje się do „dobrego reprezentowania" firmy, czyli takiego działania podmiotu, które ma na celu stworzenie i utrwalenie właściwego wizerunku firmy. W opinii Dyrektora Izby Skarbowej, w zakresie tworzenia właściwego czy dobrego wizerunku firmy mieści się również spełnianie standardowych obyczajów, do których można zaliczyć także skromne poczęstunki, przygotowywane kontrahentom w siedzibie firmy. Przyjmowanie partnerów biznesowych, w sposób przedstawiony w przedmiotowej sprawie, ma znaczenie dla tworzenia wizerunku firmy, czyli budowania i promowania dobrych stosunków między Spółką a jej kontrahentami(…)”

Taka interpretacja przepisu jest jednak coraz rzadziej stosowana. W nowszej linii interpretacyjnej stanowisko fiskusa zmieniło się o 180 stopni. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 15 września 2008 r. nr ILPB3/423-364/08-2/MC uznał, że zwykły poczęstunek dla kontrahentów, który jest nieodłącznym elementem spotkania czy szkolenia nie stanowi celu samego w sobie i może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. W podobnym tonie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 17 marca 2008 r. nr IP-PB3-423-26/08-2/DG, w której to wskazał, że w „(…)kwestii wydatków ponoszonych na zakup produktów spożywczych typu kawa, herbata, woda mineralna, słodycze, stanowiących zwyczajowy poczęstunek kontrahentów i należących do powszechnie obowiązujących kanonów kultury należy stwierdzić, iż ww. wydatki mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów(…)”, oraz w nowszej interpretacji z 16 grudnia 2009 r., nr IPPB5/423-634/09-4/JC: „(...) wydatki na drobny poczęstunek m.in. herbatę, kawę, cukier, śmietankę do kawy, drobne słodycze, czasami kanapki podawane podczas spotkań z kontrahentami w siedzibie Spółki, jeśli nie noszą znamion wystawności, są zwyczajowo przyjęte, to jako wydatki niewymienione w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mogą stanowić, zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy, koszty uzyskania przychodów. (...)”