Wynajem nieruchomości: zwrot nakładów a odliczenie VAT

Przeczytaj także: Usługi zarządcze a import usług i rozliczenie VAT

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca wynajął spółce nieruchomość gruntową, na której spółka ta wybudowała budynek i parking. Wnioskodawca zamierza zwrócić jej nakłady poniesione na budowę budynku i parkingu. Zarówno wynajmujący jak i najemca są czynnymi podatnikami VAT. Podczas ponoszenia nakładów na budowę spółce przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku VAT. Poniesione nakłady na nieruchomości będą, po zwrocie jej wynajmującemu wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem. Wynajmujący otrzyma od najemcy fakturę dokumentującą zwrot nakładów, na której znajdzie się podatek VAT obliczony wg stawki 22%. Powstała wątpliwość, czy zwrot tych nakładów należy opodatkować wg tej stawki oraz czy wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do jego odliczenia w całości? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 cyt. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje zatem wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji, gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują wiele sytuacji, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, pomimo tego, że spełnione są generalne przesłanki upoważniające go do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Ograniczenia te zawarte są w art. 88 cyt. ustawy. I tak, w art. 88 ust. 3a pkt 2 ww. ustawy zastrzeżono, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu.(…)

Ustosunkowując się do powyższego w pierwszej kolejności zauważyć należy, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podatkiem od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 cyt. ustawy wynika, że dostawą towarów jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).