Leasing finansowy: wykup a wartość początkowa

Przeczytaj także: Leasing finansowy w podatku dochodowym czyli odsetki a "odsetki"

Art. 23f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) mówi, że do przychodów finansującego i odpowiednio do kosztów uzyskania przychodów korzystającego nie zalicza się opłat, o których mowa w art. 23b ust. 1 (czyli opłat z tytułu umowy leasingu), w części stanowiącej spłatę wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, pod warunkiem jednak że:

1. umowa leasingu została zawarta na czas oznaczony;
2. suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych;
3. umowa zawiera postanowienie, że w podstawowym okresie umowy leasingu:
   a) odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający, w przypadku gdy nie jest osobą wymienioną niżej, albo
   b) finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.

Zgodnie zatem z powyższym opłaty w leasingu finansowym, które nie stanowią spłaty wartości początkowej środka trwałego, są zaliczane do kosztów uzyskania przychodu korzystającego, czyli leasingobiorcy. Wymienić tutaj można przede wszystkim raty odsetkowe, które należne są finansującemu w zamian za oddanie danego składnika majątku w leasing (a które to zgodnie z przytoczonym przepisem będą stanowiły także jego przychód).

Warto pamiętać, że dla składników majątku użytkowanych na podstawie umowy leasingu finansowego, które podlegają amortyzacji u korzystającego, ustawodawca nie przewidział żadnych szczególnych zasad ustalania ich wartości początkowej, jak też samej amortyzacji (czyli jej stawki czy też metody). Co za tym idzie, należy w tym przypadku stosować „zwykłe” przepisy ustawy.

Te natomiast mówią, że za wartość początkową środków trwałych w razie odpłatnego zbycia (art. 22g ust. 1 pkt 1 updof) uważa się cenę ich nabycia. Ten przepis należy stosować odpowiednio w przypadku leasingu finansowego. Ceną nabycia jest z kolei (art. 22g ust. 3 updof) kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Warto przy tym pamiętać, że o ile art. 22g ust. 3 updof nakazuje doliczyć do wartości początkowej środka trwałego także odsetki z nim związane, tak art. 23f ust. 1 updof mówi, że w przypadku leasingu finansowego odsetki należne finansującemu należy odnosić bezpośrednio w ciężar kosztów uzyskania przychodu, jako że nie stanowią one spłaty wartości początkowej.

W wartości początkowej nie należy także uwzględniać tutaj opłaty manipulacyjnej z tytułu nabycia przedmiotu leasingu. W takiej sytuacji nie zachodzi bowiem żadna z przesłanek wskazanych w ustawie, która nakazywałaby zwiększenie tej wartości.

Tak też stwierdził m.in. Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w interpretacji z dnia 18.04.2006 r. nr II US. PB-I/415/27/06