Kasa fiskalna a zapłata bonem (towarowym/pieniężnym)

Przeczytaj także: Kasa fiskalna gdy podatnik czynny lub zwolniony z VAT

Obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej wynika z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Ciąży on na podatnikach dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.
Sprzedażą natomiast jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (art. 2 pkt 22 ustawy o VAT).

Przepisy ustawy podatkowej nie definiują jednak pojęcia bonu. Zgodnie zaś z jego słownikowym znaczeniem (Słownik języka polskiego, www.sjp.pwn.pl), bon oznacza dowód uprawniający do otrzymania w oznaczonym terminie pewnych towarów, sumy pieniędzy lub usług. Bon taki stanowi zatem dokument uprawniający jego okaziciela do otrzymania towaru lub usługi o wartości w nim określonej. Zastępuje on środki pieniężne, za które z reguły nabywa się towary i usługi. Jest zatem środkiem płatniczym. Samo jego wydanie nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, czy odpłatnego świadczenia usług, będących czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Czynnością podlegającą opodatkowaniu jest natomiast realizacja bonu, a więc fizyczne nabycie towaru czy usługi przez klienta regulującego zapłatę poprzez wręczenie bonu. Działanie takie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego u sprzedawcy z tytułu dokonanej przez niego dostawy towaru lub świadczenia usługi na rzecz nabywcy (posiadacza bonu).

Jak słusznie zauważył Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 06.08.2012 r., nr IBPP3/443-423/12/AŚ: „(…) realizacja bonu (karty), czyli fizyczne nabycie towaru przez klienta - uczestnika imprezy masowej, regulującego zapłatę poprzez wręczenie bonu (karty), jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Ponad wszelką wątpliwość dochodzi wtedy do dostawy towaru na rzecz uczestnika imprezy masowej. Wydanie towarów za bony (środki zgromadzone na karcie prepaid) podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych według stawek właściwych dla danego towaru(…)”

W przypadku, gdy klientem dokonującym płatności za pomocą bonu jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej bądź rolnik ryczałtowy, sprzedaż, za którą zapłata nastąpiła w ten sposób, winna zostać zaewidencjonowana na kasie fiskalnej (o ile sprzedawca nie korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej). Nie ma przy tym żadnych szczególnych przepisów regulujących taką sytuację. Należy tutaj zatem stosować przepisy ogólne. Tym samym sprzedaż ta winna zostać zaewidencjonowana z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi tak samo, jakby nastąpiła za gotówkę. Klient z tego tytułu powinien otrzymać paragon fiskalny potwierdzający dokonanie zakupu.

Postępowanie takie potwierdza organ podatkowy w przytoczonej wyżej interpretacji „(…) Tym samym fakt ten winien znaleźć odzwierciedlenie w ewidencji Wnioskodawcy – na podstawie art. 111 ust. 1 ustawy o VAT, Wnioskodawca winien dokonać, przy zastosowaniu kasy rejestrującej, ewidencji obrotu i kwoty podatku należnego z tytułu sprzedaży za którą zapłata następuje z wykorzystaniem bonów lub kart, o których mowa we wniosku. (…)”