Emerytura z Niemiec poza polskim zeznaniem podatkowym

Przeczytaj także: Niemiecka emerytura bez polskiego podatku dochodowego

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

Wnioskodawca posiada dwa obywatelstwa: polskie i niemieckie. W 2016 r. wrócił na stałe do Polski. Za okres pracy w Polsce została mu przyznana emerytura z ZUS-u. W 2018 r. uzyskał on też należną emeryturę za pracę w Niemczech (z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych RFN) – z tamtejszego odpowiednika polskiego ZUS. Emerytura ta jest wypłacana za pośrednictwem polskiego banku, w którym zainteresowany ma rachunek.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy w Polsce powinien płacić podatek od niemieckiej emerytury? Czy bank powinien tutaj potrącać zaliczkę na podatek i sporządzać informację podatkową i czy wreszcie emeryturę tę wykazywać w polskim rozliczeniu podatkowym? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a, 2b ustawy, stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Kliknij, aby powiekszyć

fot. Robson90 - Fotolia.com

Nie ma podatku od niemieckiej emerytury

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta pomiędzy Polską a Niemcami w art. 18 wskazuje, że emerytury otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie. W efekcie tak otrzymanej emerytury z Niemiec nie trzeba rozliczać w Polsce i w ogóle jej wykazywać w zeznaniu rocznym.

W myśl postanowień art. 18 ust. 1 umowy z dnia 14 maja 2003 r. między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku (Dz. U. z 2005 r., Nr 12, poz. 90), emerytury i podobne świadczenia lub renty, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym pierwszym Państwie.

Jednocześnie, bez względu na postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu płatności otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym Umawiającym się Państwie z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych drugiego Umawiającego się Państwa, podlegają opodatkowaniu tylko w tym drugim Państwie (art. 18 ust. 2 ww. umowy).

Z powyższych przepisów wynika zatem, że emerytury i podobne świadczenia lub renty otrzymywane z Niemiec, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlegają co do zasady opodatkowaniu tylko w Polsce. Wyjątek dotyczy jednak sytuacji, gdy świadczenia są wypłacane z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych. Wtedy, stosownie do art. 18 ust. 2 ww. umowy, płatności takie podlegają opodatkowaniu tylko w państwie źródła, tj. w Niemczech.

Niemieckie ustawowe ubezpieczenie społeczne składa się z pięciu działów:
• ustawowe ubezpieczenie na wypadek bezrobocia,
• ustawowe ubezpieczenie emerytalne,
• ustawowe ubezpieczenie zdrowotne,
• ustawowe ubezpieczenie od następstw wypadków,
• ustawowe ubezpieczenie pielęgnacyjne.

Świadczenia pochodzące z tych pięciu działów mogą mieć formę zasiłków jednorazowych lub bieżących świadczeń stałych. Niemniej jednak wyłączne prawo do opodatkowania w Niemczech dotyczy zarówno bieżących stałych świadczeń, jak i jednorazowych zasiłków pochodzących ze wszystkich ww. działów niemieckiego ustawowego ubezpieczenia społecznego. (…)

Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis zaistniałego stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, że skoro emerytura wypłacana Wnioskodawcy z niemieckiego obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 18 ust. 2 ww. umowy polsko – niemieckiej tylko w Niemczech i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce, to ww. świadczenie emerytalne wypłacane z obowiązkowego systemu ubezpieczeń socjalnych Niemiec nie podlega wykazaniu w zeznaniu rocznym w Polsce. Zatem, Wnioskodawca w związku z otrzymywaniem ww. emerytury z Niemiec, nie jest obowiązany do zapłaty w Polsce podatku dochodowego. Tym samym, Bank nie powinien potrącać od wpływającego świadczenia podatku.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów