Prywatny najem: czy każda zapłata czynszu będzie kosztem podatkowym?

Przeczytaj także: Koszty uzyskania przychodu: ważna biała lista podatników VAT

Biała lista podatników VAT

Z dniem 1 września 2019 r. został uruchomiony wykaz podatników VAT zwany potocznie ich białą listą. Wykaz ten zawiera podstawowe dane o kontrahentach pozwalające na ich weryfikację. Wśród udostępnionych przez fiskusa informacji znalazły się m.in. dane o numerach rachunków rozliczeniowych oraz imiennych rachunkach w SKOK, prowadzonych w związku z prowadzoną działalnością. Nie znajdziemy wśród nich natomiast rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych i to nawet wówczas, gdy właściciel dokonał ich zgłoszenia w skarbówce (np. w celu zwrotów VAT czy nadpłat w podatku dochodowym).

W 2020 r. zapłaty poza rachunki z wykazu bez kosztów podatkowych

Z początkiem 2020 r. do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych trafi nowa sankcja za regulowanie zapłat za faktury na rachunki inne, aniżeli zgłoszone fiskusowi i znajdujące się na białej liście podatników VAT.

Art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców mówi zaś, że dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

1. stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2. jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty.

Zestawiając powyższe regulacje dochodzimy do wniosku, że brak możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych płatności dokonanej na rachunek inny niż zawarty na białej liście podatników VAT, dotyczyć będzie jedynie:

• transakcji przekraczających 15.000 zł (bądź równowartość tej kwoty) oraz
• transakcji realizowanych pomiędzy przedsiębiorcami.

Opisane ograniczenie nie będzie natomiast stosowane, gdy jedną ze stron transakcji będzie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (czyli osoba niebędącą przedsiębiorcą w myśl ustawy Prawo przedsiębiorców).

I z takim właśnie przypadkiem mamy do czynienia w naszym przykładzie. Przedsiębiorca wynajmuje tutaj nieruchomość od osoby prywatnej (a nie innego przedsiębiorcy). Dla celów podatku dochodowego taki wynajmujący nie działa w charakterze przedsiębiorcy. Ustawa o PIT przewidziała dla niego odrębne źródło przychodów (i to nawet wówczas, gdy z tego tytułu rozlicza on podatek VAT) czyli najem prywatny. W związku z powyższym przytoczona regulacja art. 22p ust. 1 ustawy o PIT nie powinna w przyszłym roku mieć zastosowania do naszego przedsiębiorcy. Zdaniem autora, najemca dokonując zapłaty za najem prywatny nieruchomości na prywatny rachunek wynajmującego (który nie znajduje się na białej liście podatników VAT) nie będzie zobowiązany w przyszłym roku do wyłączenia wartości tej transakcji z kosztów uzyskania przychodu.