Kasy fiskalne 2020: dla kogo zwolnienia, kto z urządzeniem online?

Przeczytaj także: Kasy fiskalne online - problemy i wyzwania z tym związane

Ustawodawca wskazuje, że sprzedaż towarów i usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych winna być ewidencjonowana za pomocą kasy fiskalnej. Nie ma tutaj znaczenia, czy dany podatnik rozlicza VAT czy też korzysta ze zwolnienia (podmiotowego bądź przedmiotowego).

Zwolnienia z obowiązku stosowania kas fiskalnych

Jednocześnie wydane zostały przepisy wykonawcze w postaci rozporządzenia (obecne, z dnia 28 grudnia 2018 r., obowiązuje do końca 2021 r.), zwalniające wybrane podmioty z obowiązku posiadania tego urządzenia pomimo wystąpienia powyższej sprzedaży dla osób prywatnych.

Najszerzej stosowane jest tutaj zwolnienie z uwagi na obroty. Mianowicie podmioty, których sprzedaż dla osób prywatnych bądź rolników ryczałtowych nie przekracza określonego pułapu wartościowego, są zwolnieni z obowiązku posiadania i stosowania kasy fiskalnej. Limit ten obecnie wynosi i będzie wynosił także w 2020 r. 20.000 zł. Wyjątkiem są nowe firmy bądź podatnicy dopiero co rozpoczynający sprzedaż na rzecz Kowalskich. Tutaj bowiem ulega on proporcjonalnemu obniżeniu ( w tym pierwszym roku).

Z kolei zwolnienia przedmiotowe (czyli z uwagi na rodzaj transakcji) znajdują się w załączniku do rozporządzenia. I tak na kasie fiskalnej nie muszą m.in. być ewidencjonowane usługi związane ze zbieraniem odpadów, usługi telekomunikacyjne, pocztowe, sprzedaż środków trwałych (gdy jest wystawiona faktura) itp.

Obowiązkowa kasa fiskalna

Rozporządzenie zawiera też wykaz czynności, które obowiązkowo na kasie fiskalnej ujmowane być muszą – i to już od pierwszej sprzedaży.
Każda z wymienionych wyżej czynności wykonana na rzecz osób prywatnych bądź rolników ryczałtowych obowiązkowo musi być ujęta na kasie fiskalnej (od samego początku).

Kasy fiskalnej online

Obecnie w firmach spotkać można trzy rodzaje kas fiskalnych:

• z papierowym zapisem kopii
• z elektronicznym zapisem kopii
• kasy fiskalne on-line.

Ostatnie z wyżej wymienionych zostały wprowadzone do obrotu prawnego w maju 2019 r. Jednocześnie wprowadzono regulacje, dzięki którym kasy on-line stopniowo będą wypychać urządzenia starszego typu, aby ostatecznie występowały już tylko one. W określonych terminach poszczególne branże zostaną zmuszone do wymiany starych kas fiskalnych na nowe. Najbliższy termin wymiany przypada na początek 2020 r.
Po upływie wskazanych okresów w powyższych branżach możliwe jest stosowanie jedynie kas on-line. Warto w tym miejscu dodać, że podatnicy zobowiązani do wymiany starych urządzeń na kasy on-line mogą ponownie skorzystać z ulgi na zakup kas fiskalnych.

System zachęt

Dla pozostałych przedsiębiorców również wprowadzono system „zachęt” dla stosowania nowych urządzeń. Mianowicie poczynając od maja 2019 r. ulga z tytułu zakupu kas fiskalnych przysługuje wyłącznie w odniesieniu do kas on-line. Starsze urządzenia, mimo że nadal dopuszczone do użytku i sprzedaży, nie pozwolą zatem odzyskać 700 zł z tytułu ich zakupu. Będą w związku z tym mniej atrakcyjne dla podatników niż urządzenia on-line. Dodajmy jednakże, że – poza wyżej opisanym wyjątkiem obowiązkowej wymiany kasy – ulga przysługuje tylko na pierwszy zakup kasy fiskalnej (przy zachowaniu ustawowych warunków), a nie jej późniejszą wymianę (np. z uwagi na zapełnienie pamięci fiskalnej starego urządzenia).

W 2020 r. obowiązkowy NIP na paragonie z kasy fiskalnej

Omawiając zasady stosowania kas fiskalnych w 2020 r. nie można pominąć jeszcze jednej istotnej kwestii – czyli numeru identyfikacji podatkowej klienta na paragonie fiskalnym. Z początkiem 2020 r. wejdą w życie przepisy, zgodnie z którymi wystawienie faktury do paragonu fiskalnego będzie dopuszczalne jedynie wówczas, gdy ten będzie zawierał NIP nabywcy. Tyczy się to oczywiście jedynie paragonów wystawianych do faktur dla innych podatników (a nie osób prywatnych).

Za nieprzestrzeganie powyższego obowiązku ustawodawca przewidział bardzo dotkliwe kary finansowe (zarówno dla nabywcy jak i sprzedawcy). I tak w przypadku stwierdzenia, że faktura została wystawiona dla podatnika na podstawie paragonu, który nie zawierał jego NIP, organ podatkowy ustali sprzedawcy dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na takiej fakturze.
Po stronie nabywcy natomiast, gdy ten taką fakturę ujmie w ewidencji VAT, organ również określi mu dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 100% kwoty podatku wykazanego na takiej fakturze.
Sankcja nie będzie stosowana jedynie w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie albo przestępstwo skarbowe.

Co w sytuacji, gdy kasa fiskalna nie będzie umożliwiać wpisania na paragonie NIP nabywcy? Wówczas sprzedaż od razu winna być udokumentowana fakturą.

Krzysztof Skrzypek, doradca podatkowy nr wpisu 12 444