Ulga prorodzinna na zarabiające dziecko

Przeczytaj także: Rozliczenie roczne gdy etat, podatek liniowy i małoletnie dziecko

Ulga prorodzinna, określona w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozwala odliczyć w zeznaniu rocznym od podatku ustalonego od dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych 1/6 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, za każdy miesiąc, w którym podatnik wykonywał władzę rodzicielską nad dzieckiem, pełnił funkcję opiekuna prawnego (gdy dziecko z nim zamieszkiwało) bądź sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. To zasada ogólna, od której występują pewne wyjątki (nakazujące rozbicie kwoty ulgi nie w ujęciu miesięcznym a na dni).

Ustawodawca dzieli przy tym dzieci, w stosunku do których z ulgi można skorzystać, na 3 różne grupy:

• dzieci małoletnie
• dzieci bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnym przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną
• dzieci do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych oraz dochodów z kapitałów pieniężnych (rozliczanych na formularzu PIT-38) w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej (w roku 2012 limit ten wynosi 3 089 zł)

Tym samym to, czy i z jakiego tytułu dziecko uzyskuje przychody, istotne jest przede wszystkim w przypadku dzieci pełnoletnich mieszczących się w trzeciej z wymienionych grup. Bardzo ważne jest przy tym określenie, co należy rozumieć pod pojęciem dochodu (z ulgi nie można bowiem skorzystać, jeżeli określone dochody przekraczają pewien limit). Organy podatkowe stoją tutaj na jednolitym stanowisku, iż dochód ten należy ustalać zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym. Jest to zatem różnica pomiędzy osiągniętymi w danym roku podatkowym przychodami a kosztami ich uzyskania. Zdaniem fiskusa dochód należy tutaj odróżnić od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym, którą to stanowi dochód po dodatkowych odliczeniach (przede wszystkim składek na ubezpieczenie społeczne potrąconych w danym roku przez płatnika ze środków podatnika).

Niektóre sądy administracyjne powyższego poglądu nie podzielają (np. WSA w Olsztynie w wyroku z dnia 19.01.2012 r., sygn. akt. I SA/Ol 734/11 - orzeczenie prawomocne), pozwalając tutaj na odliczenie składek na ubezpieczenie społeczne, jednakże nie jest to ugruntowana linia orzecznicza.

Co ważne, zdaniem fiskusa w powyższym limicie każdorazowo należy także uwzględniać zagraniczne dochody dziecka i to bez względu na to, czy zgodnie z zawartą umową o unikaniu podwójnego opodatkowania te zostały zwolnione z podatku dochodowego w kraju czy też nie (a więc bez względu na to, czy ma do nich zastosowanie metoda wyłączenia z progresją czy też odliczenia proporcjonalnego).

Warto przy tym pamiętać, że powyższy warunek uzyskiwanych dochodów należy rozpatrywać odrębnie w stosunku do każdego dziecka, na które rodzic (bądź opiekun) zamierza skorzystać z ulgi.

Wskazane wyżej dochody nie są przy tym jedynymi, które wpływają na to, czy z ulgi można skorzystać. Zgodnie bowiem za art. 27f ust. 7 w związku z art. 6 ust. 8 i 9 ustawy, omawiana ulga nie przysługuje w stosunku do dzieci, do których mają zastosowanie przepisy dotyczące podatku liniowego, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (za wyjątkiem przychodów z prywatnego najmu) bądź ustawy o podatku tonażowym. Co ważne, tutaj nie jest istotne to, do której z wyżej wymienionych grup dane dziecko się zalicza. Jeżeli zatem dziecko prowadzi działalność gospodarczą (nie tylko na własne nazwisko, ale także jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej), z której to przychody są opodatkowane podatkiem liniowy, kartą podatkową, ryczałtem ewidencjonowanym bądź podatkiem tonażowym, z ulgi prorodzinnej w stosunku do niego skorzystać nie będzie można.