Dochody zagraniczne dziecka pozbawiają preferencji podatkowych w PIT

Przeczytaj także: Przy jednym dziecku ograniczone prawo do ulgi prorodzinnej

Sprawa dotyczyła podatniczki, która była osobą samotnie wychowującą dziecko. Jej syn miał 21 lat i studiował. Otrzymywał także miesięcznie 100 zł alimentów od ojca zasądzonych przez sąd. W 2013 r. syn pracował sezonowo w Norwegii i z tego tytułu zarobił 4 708,40 zł. Innych dochodów nie miał. Skarżąca chciała rozliczyć się z podatku dochodowego w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Z uwagi na dochody syna zwróciła się jednak do fiskusa z pytaniem, czy preferencja ta jej przysługuje. Ten uznał że nie.

Sądy podzielone

Sprawa została skierowana do sądu, zaś WSA przyznał rację skarżącej. Jego zdaniem, skoro jedynym dochodem syna były dochody zagraniczne zwolnione od podatku w Polsce, nie należało ich brać pod uwagę przy ustalaniu dochodów dziecka, od których uzależniona jest preferencja polegająca na rozliczeniu się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Zdaniem WSA
„(...) dokonując wykładni art. 6 ust 4 pkt 3 u.p.d.o.f nie można pominąć okoliczności, że warunek w postaci nie uzyskania dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub 30b należy rozpatrywać w powiązaniu z limitem dochodu przekroczenie którego skutkuje utratą ulgi. Ustalenie czy dochód dziecka nie przekracza progu określonego w art. 6 ust 4 pkt 3 u.p.d.o.f. wymaga, wobec treści art. 27 tej ustawy, odniesienia do podstawy opodatkowania. Określając wysokość podstawy opodatkowania, należy pomniejszyć dochód o kwoty wymienionych w art. 26 u.p.d.o.f. odliczeń. Dopiero wyliczona w ten sposób wysokość podstawy opodatkowania pozwala na określenie dochodu podlegającego opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 oraz ustalenie czy został przekroczony limit określony w art. 6 ust 4 pkt 3 u.p.d.o.f., stanowiący warunek rozliczenia dochodów w sposób przewidziany dla osób wychowujących samotnie dzieci(...)”

Na rozstrzygnięcie WSA została złożona kasacja. NSA nie podzielił niestety stanowiska sądu I instancji.

Zdaniem NSA
„(...) Przy ustalaniu, czy osoba samotnie wychowująca dziecko spełnia warunki do preferencyjnego opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy (...) należy uwzględnić dochody tego dziecka uzyskane zarówno w kraju jak i poza jego granicami (i to bez względu na to, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie).(...)”

NSA podkreślił, że odwołanie się w art. 6 ust. 4 pkt 3 ustawy do "zasad określonych w art. 27" bez wskazania konkretnych jednostek redakcyjnych tego przepisu oznaczało wskazanie dochodów, które należy uwzględniać przy ustaleniu limitu wprowadzonego w tym przepisie, a nie oceny jaka będzie ostatecznie wysokość podatku z tego tytułu i czy jedna z metod zapobiegania unikaniu podwójnego opodatkowania znajdzie ostatecznie zastosowanie w sprawie. Skoro zaś w art. 27 ust. 8 i 9 ustawy wskazano dochody uzyskane poza granicami kraju, to powinny one zostać uwzględnione, podobnie jak dochody uzyskane w kraju, do określenia tego limitu. Zaś przekroczenie limitu (w wysokości kwoty wolnej od podatku) wykluczało możliwość zastosowania preferencyjnego opodatkowania przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Zakaz rozliczenia się jako osoba samotna oraz pozbawienie ulgi na dzieci

Chociaż wyrok zapadł w zakresie preferencyjnego sposobu rozliczenia z podatku, ma bardzo istotne znaczenie także dla podatników korzystających z ulgi na dzieci. Art. 27f ustawy, regulujący ulgę prorodzinną odnosi się bowiem przy określaniu prawa do skorzystania z niej w stosunku do dzieci pełnoletniej do tych samych regulacji, co rozliczenie się jako osoby samotnie wychowujące dzieci (czyli art. 6 ust. 4 ustawy). W efekcie także przy określaniu dochodu na potrzeby tej ulgi należy brać pod uwagę dochody zagraniczne i to bez względu na to, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania będzie miała do nich zastosowanie.