Wynajem mieszkania dla członka zarządu w podatku PIT

Przeczytaj także: Zbycie majątku (nieruchomości) po 5 latach z podatkiem dochodowym?

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że wartość świadczenia w postaci sfinansowania członkowi zarządu najmu mieszkania, stanowi dla niego przychód z nieodpłatnych świadczeń, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Z taką kwalifikacją ww. świadczenia nie zgodził się jednak WSA w Gliwicach, argumentując swoje stanowisko w ten sposób, że ułatwienie członkowi zarządu wykonywania swoich obowiązków, poprzez udostępnienie mu mieszkania w pobliżu siedziby, leży przede wszystkim w interesie spółki.

W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako ustawa o PDOF), przychody podatkowe stanowią, co do zasady, otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przychodem jest więc w istocie każdy przyrost majątkowy o charakterze definitywnym stanowiący dla beneficjenta korzyść o wymiernej wartości ekonomicznej.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem organów podatkowych, przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne (tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu) przysporzenie w majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Istotą nieodpłatnego świadczenia jest więc to, by otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego.

Zgodnie z powyższym, zdaniem organów podatkowych, jedną z form nieodpłatnego świadczenia jest nieodpłatne udostępnienie mieszkania przez spółkę członkowi zarządu tej spółki. W takim bowiem przypadku, członek zarządu uzyskuje wymierną korzyść w postaci zaoszczędzenia środków jakie musiałby przeznaczyć na najem mieszkania.

Tym samym, członek zarządu uzyska przychód, który w świetle art. 13 ust. 7 ustawy o PDOF należy zakwalifikować jako przychód z działalności wykonywanej osobiście, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, jako przychód otrzymywany przez osoby, niezależnie od sposobu ich powołania, należące do składu zarządów rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.

Oznacza to, że w przypadku najmu mieszkania dla członka zarządu, na spółce, jako na płatniku, ciąży obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (zob. interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10.04.2018 r., znak: 0113-KDIPT2-3.4011.114.2018.1.PR oraz z 31.05.2017 r., znak: 0111-KDIB2-3.4011.26.2017.2.SK, a także Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 26.01.2017 r., znak: 1061-IPTPB4.4511.259.2016.1.JR).

Wartość tego świadczenia ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego mieszkania (art. 11 ust. 2a pkt 3 ustawy o PDOP).

Z zaprezentowanym powyżej stanowiskiem organów podatkowych nie zgodził się jednak WSA w Gliwicach w wyroku z 22.10.2018 r. (sygn. akt: I SA/Gl 683/18) – orzeczenie nieprawomocne. W wyroku tym sąd wskazał, że udostępnienie członkowi zarządu najmowanego przez spółkę mieszkania w celu ułatwienia mu wykonywania obowiązków w siedzibie spółki, nie służy realizacji jego potrzeb życiowych i nie stanowi świadczenia ponoszonego w jego interesie, lecz spółki. Zdaniem sądu, gdyby nie konieczność wywiązania się z obowiązków wynikających z umowy o świadczenie usług zarządzania członek zarządu nie miałby powodu do ponoszenia kosztów najmu.

Mając na uwadze wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8.07.2014 r. (sygn.. akt: K7/13), sąd wskazał, „że za przychód Członka Zarządu świadczącego usługi zarządzania na podstawie zawartej ze Spółką umowy, mogą być uznane tylko takie świadczenia, które zostały spełnione za jego zgodą i w jego interesie (a nie w interesie Spółki, którą reprezentuje) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, a korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnej osobie (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). Przychód bowiem powstaje wyłącznie w przypadku uzyskania realnego przysporzenia w postaci innego nieodpłatnego świadczenia, a warunkiem uznania tego świadczenia za przychód Członka Zarządu będzie możliwość przypisania im wymiernej skonkretyzowanej korzyści z tego tytułu, ustalonej według zasad określonych w art. 11 ust. 1 w związku z art. 13 pkt 7 ustawy o PDOP.”

Tym samym zdaniem sądu, udostępnienie mieszkania członkowi zarządu w celu ułatwienia mu wykonywania obowiązków związanych z prowadzeniem spraw spółki, co do zasady, nie generuje po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Na chwilę obecną nie sposób stwierdzić, czy wyrok WSA w Gliwicach wpłynie na zmianę prezentowanej od dawna linii interpretacyjnej organów podatkowych. Zakwalifikowanie świadczenia w postaci najmu mieszkania jako niegenerującego przychodu po stronie członka zarządu, może zatem rodzić ryzyko sporu z organami podatkowymi.