eGospodarka.pl
eGospodarka.pl poleca

eGospodarka.plPodatkiInterpretacje i wyjaśnienia › Najem nieruchomości: w obrocie VAT również opłaty administracyjne

Najem nieruchomości: w obrocie VAT również opłaty administracyjne

2021-12-17 12:13

Przeczytaj także: Wynajem mieszkania a zwolnienie podmiotowe z VAT


W świetle powyższego, uwzględniając treść wskazanej wyżej regulacji art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, stwierdzić należy, że w przypadku świadczonych usług za podstawę opodatkowania uznać należy wszystko co stanowi zapłatę tj. kwotę wynikającą z całości świadczenia pieniężnego pobieranego przez wykonawcę od nabywcy, łącznie z kosztami dodatkowymi. Oznacza to, że do podstawy opodatkowania w przypadku świadczenia usług należy zaliczyć pobierane przez wykonującego wynagrodzenie także w tym zakresie, w którym obejmuje ono zwrot kosztów dodatkowych.

Wskazać należy, że za zaliczeniem dodatkowych kosztów związanych z najmem nieruchomości do podstawy opodatkowania przemawia także stanowisko Trybunału Sprawiedliwości UE w kwestii opodatkowania świadczeń złożonych, w których obok usług głównych występują świadczenia pomocnicze, w szczególności zaprezentowane w sprawach: C–349/96 (Card Protection Plan Ltd), C-41/04 (Levob Verzekeringen BV and OV Bank), C-111/05 (Aktiebolaget NN and Akatteverket). Podstawowym kryterium uznania danego świadczenia za świadczenie pomocnicze, jest zatem jego funkcjonalny (ekonomiczny) związek ze świadczeniem głównym, a nie aspekty prawne.

W orzeczeniu z dnia 25 lutego 1999r. w sprawie Card Protection Plan Ltd v Commissioners of Customs and Excise (C-349/96), Trybunał stwierdził, iż „W celu ustalenia, dla celów VAT, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy traktować jako jedno świadczenie, czy też jako dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę treść przepisu art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne oraz fakt, iż świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby prowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu podatku VAT”. Trybunał wskazał, że „pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej”.

Z powyższego wyroku nie płyną jednak wyraźne wskazówki, co do tego, od którego momentu podział danego świadczenia obejmującego z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę, byłby sztuczny. Trybunał zaakcentował „ekonomiczny punkt widzenia” oraz ocenę z perspektywy nabywcy. Z treści powołanego wyroku wynika, że TSUE położył duży nacisk na subiektywne kryteria przy ocenie danego świadczenia jako złożonego, jednakże wnioski, co do kwalifikacji danego kompleksu zdarzeń gospodarczych jako świadczenia złożonego, nie mogą być pozbawione waloru obiektywnego albowiem zakres i sposób opodatkowania świadczenia nie może być zależny jedynie od woli stron transakcji. Stąd w pierwszym rzędzie Trybunał odwołał się do art. 2(1) VI Dyrektywy, wedle którego każde świadczenie usług powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne a świadczenie złożone w aspekcie gospodarczym nie powinno być sztucznie rozdzielane, by nie pogarszać funkcjonalności systemu VAT. Sąd wskazał, że jeśli dana transakcja składa się z szeregu świadczeń i czynności należy uwzględnić wszystkie okoliczności, w jakich jest dokonywana rozpatrywana transakcja.

Z kolei w wyroku z dnia 27 października 2005r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV p-ko Staatssecretaris van Financiën, Trybunał wskazał, że art. 2 (1) VI Dyrektywy „należy interpretować w ten sposób, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej”.

Zauważyć należy, iż w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE wskazuje się na konieczność traktowania, dla celów podatkowych, złożonego działania podatnika, jako jednolitej całości bez sztucznych podziałów. Oznacza to, że jeżeli podatnik dokonuje więcej niż jedno świadczenie na rzecz klienta i są one ze sobą powiązane tak, że obiektywnie rzecz biorąc tworzą z ekonomicznego punktu widzenia jedną całość, którą jedynie sztucznie można byłoby podzielić, to te elementy lub świadczenia – dla celów podatku od towarów i usług - stanowią jedną całość lub jedną usługę. Ponadto, jeżeli transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich dokonywana jest rozpatrywana transakcja. Po pierwsze zatem, czy są to świadczenia odrębne, czy też jest to jedno świadczenie, a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku to jedno świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako świadczenie usług.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

Jest to więc świadczenie pieniężne nieekwiwalentne (w zamian za wpłacony podatek od nieruchomości, podatnikowi nie przysługuje wzajemne świadczenie ze strony gminy). Z tych względów podatek od nieruchomości nie może być przedmiotem sprzedaży lub innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a w efekcie nie podlega refakturowaniu.

Koszty podatku od nieruchomości są należnościami bezpośrednio związanymi ze świadczeniem usługi najmu lokalu i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach właściwych dla wiążącego strony stosunku cywilnoprawnego.

Podatnikami podatku od nieruchomości zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 poz. 1170 ze zm. ) są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:
1) właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3;
2) posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
3) użytkownikami wieczystymi gruntów;
4) posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
b) jest bez tytułu prawnego, z zastrzeżeniem ust. 2.

Podatek od nieruchomości jest świadczeniem publicznoprawnym a jego zakres przedmiotowy i podmiotowy określa ustawodawca, nie pozostawiając przy tym żadnej swobody stronom umowy, których przedmiotem jest dana nieruchomość. Zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości ciąży zatem na podatniku podatku od nieruchomości i nie może być w drodze umowy przeniesione na osobę biorącą w najem nieruchomość ze skutkiem zwalniającym podatnika z obowiązku podatkowego.

Strony stosunku cywilnoprawnego mogą w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych zawrzeć w umowie postanowienie co do zwrotu (refundacji) należności z tytułu ponoszonych przez oddającego w najem opłat lub kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości tj. podatku od nieruchomości. Zawsze są one należnościami obciążającymi oddającego w najem, a przeniesionymi w drodze cywilnoprawnej na podmiot wynajmujący lokal.
W okolicznościach niniejszej sprawy, zarówno podatek od nieruchomości jak i opłaty administracyjne i za wieczyste użytkowanie są dodatkowym kosztem i stanowią element rachunku kosztów zmierzający do ustalenia kwoty odpłatności za usługę najmu. Podatek od nieruchomości, opłaty administracyjne i za wieczyste użytkowanie stanowią część składową kosztów usługi główniej i nie mogą zostać wyłączone jako odrębne od niej elementy pozostający poza zakresem działania ustawy o VAT.

Wnioskodawczyni wskazała, że w umowie najmu zapisano, że Najemca będzie wpłacał dodatkowo Wynajmującemu oprócz czynszu najmu również kwoty wynikające z ponoszonych przez Wynajmującego opłat administracyjnych, opłat z tytułu regulowanych podatków od nieruchomości i opłat za wieczyste użytkowanie w kwotach określonych w decyzji odpowiednich organów w tym zakresie wydanych na rzecz Wynajmującej.

Tym samym świadczenie z tytułu ponoszonych opłat tj. podatku od nieruchomości, opłaty administracyjne i za wieczyste użytkowanie nie stanowi odrębnej usługi, ale jest elementem pewnej całości, stanowiącej jedno świadczenie – oddanie w najem. W związku z tym usługa najmu wraz z ww. świadczeniem dodatkowym stanowi jedną kompleksową usługę, do podstawy opodatkowania której należy doliczyć również to świadczenie. Wobec powyższego przedmiotem opodatkowania jest skategoryzowana usługa, nie zaś zbiór wyodrębnionych w jej ramach usług.

Zwrot przez najemcę ponoszonych przez Wnioskodawczynię kosztów związanych z podatkiem od nieruchomości, opłatą administracyjną i opłatą za użytkowanie wieczyste należy uznać za element kalkulacyjny świadczenia zasadniczego, tj. jako należność z tytułu najmu hali produkcyjno-magazynowej z częściami biurowo-socjalnymi, wraz z infrastrukturą przemysłową (drogami komunikacyjnymi, urządzeniami oraz instalacją energetyczną, wodociągową, deszczową, kanalizacyjną, przeciwpożarową, grzewczą).

Tym samym koszt związany z utrzymaniem ww. obiektu tj. podatek od nieruchomości, opłaty administracyjne i opłaty za użytkowanie wieczyste, będzie należnością bezpośrednio związaną z świadczeniem usługi najmu i będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podsumowując, zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości, opłatach administracyjnych i opłatach za wieczyste użytkowanie ciąży na właścicielu hali produkcyjno-magazynowej z częściami biurowo-socjalnymi, wraz z infrastrukturą przemysłową – Wnioskodawczyni - i nie mogą być w drodze umowy przeniesione na osobę najemcy ze skutkiem zwalniającym Wynajmującego z tego obowiązku. Strony stosunku cywilnoprawnego mogą jednak, w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych zawrzeć w umowie postanowienie, co do zwrotu należności z tytułu podatku od nieruchomości czy opłat administracyjnych albo opłat za użytkowanie wieczyste. Niezależnie jednak od tego, czy zwracana Wnioskodawczyni przez Najemcę kwota podatku od nieruchomości czy opłat administracyjnych i za użytkowanie wieczyste zostaje wyłączona z czynszu, czy też stanowi jego element kalkulacyjny, zawsze jest ona należnością obciążającą wynajmującego tj. Wnioskodawczynię.

Kwoty podatku od nieruchomości oraz opłat administracyjnych i za użytkowanie wieczyste, które ponosi Najemca nie mogą podlegać odrębnemu rozliczeniu bowiem związane są z osobą Wnioskodawczyni i jej majątkiem. Kwoty te stanowią część zapłaty za usługę najmu hali produkcyjno-magazynowej z częściami biurowo-socjalnymi, wraz z infrastrukturą przemysłową, gdyż są należnością wynikającą z umowy najmu.

Tak więc do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy, Wnioskodawczyni powinna wliczać uzyskany od Najemcy zwrot kosztów ponoszonych opłat administracyjnych, wieczystego użytkowania oraz podatku od nieruchomości.

Tym samym, nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że wnoszone przez Najemcę opłaty dodatkowe (opłaty administracyjne, opłaty wieczystego użytkowania, podatek od nieruchomości) ponoszone przez Wynajmującego nie stanowią dostawy towarów ani świadczenia usług i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towaru i usług i z tej racji nie mogą być wliczane do limitu sprzedaży zwolnionej od podatku od towarów i usług, określonej w art. 113 ustawy.(…)”


Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów

poprzednia  

1 2

Przeczytaj także

Skomentuj artykuł Opcja dostępna dla zalogowanych użytkowników - ZALOGUJ SIĘ / ZAREJESTRUJ SIĘ

Komentarze (0)

DODAJ SWÓJ KOMENTARZ

Eksperci egospodarka.pl

1 1 1

Wpisz nazwę miasta, dla którego chcesz znaleźć urząd skarbowy lub izbę skarbową.

Wzory dokumentów

Bezpłatne wzory dokumentów i formularzy.
Wyszukaj i pobierz za darmo: