Faktury VAT RR: kiedy podatek to koszty podatkowe?

Przeczytaj także: Faktura RR: nieodliczony VAT nie jest kosztem podatkowym firmy

Jakie wątpliwości wyjaśnił organ podatkowy?

W zapytaniu wyjaśniono, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej spółka kupuje od rolników ryczałtowych owoce i warzywa na faktury VAT RR. Zakupy te związane są z dostawą opodatkowaną. Płatności za te faktury spółka dokonuje na rachunek bankowy rolnika w ustawowym terminie lub terminie wynikającym z umowy zawartej z rolnikiem. Dokument potwierdzający zapłatę zawiera numer faktury oraz datę jej wystawienia. Zadano pytanie, czy w sytuacji, gdy występują okoliczności uniemożliwiające odliczenie podatku VAT z takich faktur (np. zapłata po terminie, gotówką, czy gdy dokumenty zapłaty zawierają błędy) spółka ma prawo podatek ten zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu? W przedmiotowej sprawie organ podatkowy zajął następujące stanowisko:

„(…) Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r., Nr 54, poz. 654 z późn. zm. ), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Zatem , aby uznać wydatek za koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione warunki:

1. poniesiony wydatek musi mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na powstanie przychodu,
2. poniesiony wydatek musi mieć na celu zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów,
3. wydatek nie może znajdować się w katalogu kosztów negatywnych określonych w art. 16 ust. 1 ustawy.

Konstrukcja podatku od towarów i usług oparta jest na założeniu, że jest on dla przedsiębiorcy neutralny. Wyrazem tej neutralności jest art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. nr 54, poz. 535 z późn. zm. ), który stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych , podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług przedsiębiorca, nabywca produktów rolnych, dokonujący transakcji z rolnikiem ryczałtowym wypłaca rolnikowi kwotę ryczałtu w wysokości 5% ceny sprzedaży netto. Przedsiębiorca jako podatnik podatku VAT, wypłacony rolnikowi ryczałt rozlicza jako podatek naliczony tzn. zryczałtowany zwrot podatku VAT zwiększa u niego kwotę podatku naliczonego, o który może obniżyć podatek należny pod warunkiem, że:

1. nabycie produktów rolnych jest związane z dostawa opodatkowaną,
2. zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku (należna rolnikowi zryczałtowanemu) nastąpiła na rachunek bankowy rolnika zryczałtowanego nie później niż 14 dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku, gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności,
3. w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty, zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie produktów rolnych.

Niespełnienie powyższych warunków określonych w art. 116 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje brakiem prawa obniżenia podatku należnego.

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kwestię zaliczenia zryczałtowanego zwrotu podatku VAT do kosztów podatkowych w sytuacji, gdy zryczałtowany zwrot podatku VAT nie zwiększa podatku naliczonego, należy rozpatrywać pod kątem związku z przychodem z działalności gospodarczej (art. 15 ust. 1 ustawy). Kwota zryczałtowanego zwrotu podatku jest częścią zapłaconej przez przedsiębiorcę ceny za produkty rolne. O ile więc zakup produktów rolnych od rolnika ryczałtowego ma związek z osiąganiem przez przedsiębiorcę przychodów , kwota zryczałtowanego zwrotu podatku ujęta w kwocie nabycia brutto produktu rolnego stanowi koszt podatkowy.(…)”

Pełną treść interpretacji można przeczytać na stronie Ministerstwa Finansów