Ulga na złe długi gdy dłużnik w stanie likwidacji?

Przeczytaj także: Ulga na złe długi: kiedy korekta podatku należnego?

Rozpatrzmy następującą sytuację: We wrześniu 2008 r. firma sprzedała swojemu kontrahentowi towary, co zostało potwierdzone fakturą VAT. Termin płatności z tego tytułu upłynął w październiku 2008 r. W chwili sprzedaży kontrahent był dobrze prosperującym przedsiębiorstwem. Obecnie jednak został postawiony w stan likwidacji. Czy firma może skorygować podatek należny z tej faktury w ramach ulgi na złe długi?

Zasady rozliczania podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności (potocznie zwanym ulgą na złe długi) znajdują się w art. 89a i 89b ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z nimi, podatnik może skorygować podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Aby powyższe miało zastosowanie, muszą być jednak spełnione następujące warunki (art. 89a ust. 2 ustawy o VAT):

1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
2. wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
3. wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty podatku są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;
4. wierzytelności nie zostały zbyte;
5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
6. wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności podanych w poprzednim akapicie, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.

Korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin określony w pkt 6, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika tego zawiadomienia.

Przytoczone przepisy wskazują, iż aby z ulgi można było skorzystać, dostawa towarów bądź świadczenie usług musiały być dokonane na rzecz czynnego podatnika VAT, który w tym momencie (tj. na dzień wykonania usługi lub dostawy towaru) nie był w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

Z kolei na dzień dokonania korekty ustawa wymaga jedynie, iż wierzyciel i dłużnik muszą być zarejestrowani jako czynni podatnicy VAT. Nie został tutaj natomiast powtórzony warunek w zakresie tego, iż podmioty te nie mogą być w trakcie postępowania upadłościowego czy likwidacyjnego.

Tym samym literalne brzmienie przepisów pozwala uznać, iż w sytuacji, gdy dłużnik został postawiony w stan likwidacji po sprzedaży towarów i usług, nie dyskredytuje wierzyciela z możliwości skorzystania z ulgi na złe długi.

Firma opisana w naszym przykładzie może zatem z tej ulgi skorzystać, gdyż na dzień sprzedaży towarów dłużnik w stanie likwidacji nie był.