Strata podatkowa i dywidenda a kapitały pieniężne

Przeczytaj także: Odliczenia od dochodu 2009: strata podatkowa

W 2008r. podatnik poniósł stratę ze sprzedaży papierów wartościowych. W 2009r. uzyskał z kolei dochód z tego źródła. Czy może rozliczyć poniesioną w 2008r. stratę składając zeznanie PIT -38 za rok 2009r?

Tak. Na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50 % kwoty tej straty.

Przepis ten ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych (sprzedaż krótka).

Tak więc podatnik może obniżyć uzyskany w 2009r. przez siebie dochód z tytułu sprzedaży papierów wartościowych o poniesioną w 2008r stratę z tego źródła, z tym że musi pamiętać że wysokość obniżenia nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty. W przypadku gdyby ta strata była większa, o pozostałą część straty będzie mógł obniżyć dochód z tego źródła w następnych latach podatkowych.

Podatnik poniósł stratę związaną ze zbyciem jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym. Czy ma prawo do odliczenia tej straty od dochodów osiągniętych z innych funduszy inwestycyjnych?

Za przychody z kapitałów pieniężnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. z 2000 r. Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zm.) uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się z zastrzeżeniem art. 52a zryczałtowany 19% podatek dochodowy. Dochodu tego nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich (art. 30a ust. 5 ustawy).

Brak możliwości kompensowania strat wynika z faktu, że dochód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz zagranicznych funduszach kapitałowych jest opodatkowany zryczałtowanym podatkiem, który ze swej istoty jest pobierany od każdej konkretnej wypłaty, niezależnie od ewentualnych aktualnych czy wcześniejszych strat podatkowych z tego źródła przychodów.

Ponieważ pobierany jest zryczałtowany podatek przez płatnika, podatnik nie składa zeznania podatkowego i nie ma też możliwości odliczania poniesionej straty.

Podatnik uzyskał dochód z dywidendy, spółka wypłacająca to świadczenie pobrała podatek. Czy podatnik jest zobowiązany wykazać ten dochód i pobrany podatek w zeznaniu PIT-38?

Nie. Dochody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych tzw. dywidendy opodatkowane są w sposób zryczałtowany na podstawie art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co do zasady podatek pobierany jest przez płatnika, którym w przypadku tego dochodu jest spółka.

Na podatniku nie ciąży obowiązek złożenia zeznania i wykazania uzyskanego dochodu, bowiem pobranie zryczałtowanego podatku powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego.

Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy podatek nie został pobrany przez płatnika. Wówczas zgodnie z art. 45 ust. 3b ustawy w zeznaniu o którym mowa w ust. 1 lub ust. 1a, wykazuje się należny podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30a.

W takiej sytuacji podatnik jest obowiązany wykazać podatek z tego tytułu (w zależności od rodzaju pozostałych uzyskanych przez siebie dochodów) albo w deklaracji PIT-38 w pozycji 38 lub na formularzu PIT-36L w pozycji 61 albo na deklaracji PIT-36 w pozycji 195.