Dochód z akcji: zostało 9 dni na rozliczenie PIT

Przeczytaj także: Dochody kapitałowe 2009: rozliczenie podatku

Posiadacz rachunku papierów wartościowych, czyli rachunku maklerskiego, który w ubiegłym roku dokonywał w jego ramach transakcji akcjami, obligacjami czy instrumentami pochodnymi, o rozliczenie i opłacenie 19-proc. podatku (zwanego podatkiem Belki) musi zatroszczyć się sam. Niezbędnym do wykonania tej operacji elementem jest otrzymywana od domu maklerskiego informacja PIT-8C. Można w niej znaleźć dane dotyczące przychodów ze sprzedaży papierów wartościowych i instrumentów pochodnych, kosztów uzyskania przychodów (powiększonych o prowizje maklerskie i ewentualne opłaty za prowadzenie rachunku) oraz informację o zysku (dochodzie) bądź stracie. Kwoty wykazane w PIT-8C należy potem przenieść do odpowiednich pól w części C formularza PIT-38. W części D tego formularza oblicza się należny podatek. Cała operacja jest bardzo prosta i nie powinna zająć więcej niż kilkanaście minut, a korzystając ze specjalistycznych, darmowych programów do rozliczania PIT-ów, których pełno w Internecie, nawet jeszcze krócej. Dużym udogodnieniem jest również wprowadzona od tego roku przez Ministerstwo Finansów możliwość złożenia PIT-38 przez Internet.

Rozliczając zyski z tytułu inwestycji w akcje, inwestor ma prawo do uwzględnienia ewentualnych strat z lat ubiegłych, które można odliczać nawet przez następnych pięć lat, licząc od roku, w którym wystąpiły. Sprowadza się to do odjęcia straty z lat wcześniejszych od dochodu (zysku) z roku ubiegłego. Otrzymana w ten sposób kwota stanowi podstawę obliczenia podatku. Możliwe jest zatem, że – jeśli strata jest równa zyskowi – podatku nie zapłacimy w ogóle. Warunek jest tylko jeden – w jednym roku kalendarzowym można odliczyć kwotę, której wartość nie przekracza 50 proc. poniesionej straty. Żeby skorzystać z tej możliwości, PITy trzeba składać także w tych latach, w których mieliśmy stratę i nie ma od czego płacić podatku.

Inwestorzy długoterminowi powinni pamiętać, że zysk ze sprzedaży papierów wartościowych, nabytych przed 1 stycznia 2004 roku, jest z podatku zwolniony. Wynika to oczywiście z faktu, że przed tą datą podatek ten nie obowiązywał i na zasadzie praw nabytych inwestorzy zachowali prawo do zwolnienia podatkowego.

Zadbanie o rozliczenie podatku we własnym zakresie dotyczy także tych, którzy inwestowali za granicą, korzystając z pośrednictwa lokalnych brokerów, oraz osób, które inwestowały w sprzedawane na terytorium Polski zagraniczne fundusze inwestycyjne. Dochody te również rozlicza się za pomocą formularza PIT-38. Czyni się to w sposób analogiczny, do tego opisanego powyżej, z tą istotną różnicą, że musimy polegać na informacjach zawartych w wyciągach i potwierdzeniach zawieranych transakcji, bo na otrzymanie zbiorczej informacji w formie PIT-8C od zagranicznych instytucji nie ma co liczyć. Należy więc przygotować się na to, że będzie nas to kosztowało nieco więcej wysiłku, bo obliczenia trzeba będzie wykonać samemu. Dokonując przeliczenia z waluty obcej na złote należy posłużyć się kursem średnim NBP z dnia przeprowadzenia transakcji.