Transport unijny a deklaracja VAT

Przeczytaj także: Usługi transportowe w UE a obowiązek podatkowy

Obowiązujący od początku 2010 r. art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług mówi, iż usługi świadczone dla kontrahentów zagranicznych co do zasady nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Zgodnie z tym przepisem bowiem miejscem świadczenia tych usług dla nabywcy będącego podatnikiem jest co do zasady miejsce:

1. w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania
2. stałe miejsce prowadzenia działalności, jeżeli jest ono inne niż wymienione w pkt 1 – gdy usługi są świadczone dla tego stałego miejsca prowadzenia działalności
3. miejsce, w którym usługobiorca zwykle prowadzi działalność lub w którym ma on miejsce zwykłego pobytu, jeżeli nie posiada on siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności, o których mowa wyżej

Oczywiście od tej ogólnej reguły występuje kilka wyjątków. Żaden z nich nie dotyczy jednak transportu wykonywanego na rzecz podatnika. Co za tym idzie, usługi takie należy opodatkować w kraju, w którym ich nabywca posiada siedzibę czy też stałe miejsce zamieszkania (względnie stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Mimo, że usługi te nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, wykazuje się je w deklaracji VAT-7. Służy do tego poz. 21 oraz – jeżeli są one świadczone dla podatnika unijnego, u którego stanowią one import usług, przy czym nie są one zwolnione od podatku od wartości dodanej lub opodatkowane stawką 0% - poz. 22.

Ponieważ usługi te należy wykazać w deklaracji VAT, konieczne jest prawidłowe określenie obowiązku podatkowego dla nich. Należy tego dokonać zgodnie z art. 19 ust. 19a i 19b ustawy o VAT (o czym mówi z kolei art. 109 ust. 3a ustawy).

Obowiązek podatkowy od usług transportowych świadczonych dla podatników unijnych powstaje zatem co do zasady z chwilą ich wykonania, z tym że:

1. usługi, dla których, w związku z ich świadczeniem, ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonane z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te rozliczenia lub płatności, do momentu zakończenia świadczenia tych usług
2. usługi świadczone w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których, w związku z ich świadczeniem, w danym roku nie upływają terminy rozliczeń lub płatności, uznaje się za wykonane z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tych usług.

Należy przy tym pamiętać, że jeżeli przed wykonaniem usługi nabywca ureguluje część lub całość należności, w szczególności dokona przedpłaty, zaliczki, zadatku czy też raty, obowiązek podatkowy od otrzymanej części należności powstaje z chwilą jej otrzymania.

Przykład
20 kwietnia 2010 r. polski przewoźnik wykonał na rzecz francuskiego kontrahenta transport towarów na terenie Niemcy-Francja. Miejscem ich świadczenia jest kraj, w którym usługobiorca posiada siedzibę/stałe miejsce zamieszkania, czyli Francja. Obowiązek podatkowy od tej usługi powstał w chwili jej wykonania, czyli 20 kwietnia 2010 r. Polski podatnik wykaże ją zatem w deklaracji VAT-7 za kwiecień 2010 r. w poz. 21 i 22.