Amortyzacja liniowa: obniżone stawki?

Przeczytaj także: Amortyzacja degresywna a liniowa: kiedy powrót?

Jak stanowi art. 22i ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) oraz odpowiednio art. 16i ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej updop) odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych i zasad określonych w art. 22h ust. 1 pkt 1 updof (odpowiednio art. 16h ust. 1 pkt 1 updof), który to mówi, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (pewien wyjątek stanowi tutaj metoda degresywna amortyzacji) począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór.

Art. 22i ust. 5 updof i odpowiednio art. 16i ust. 5 updop dodają jednak, że podatnicy mogą obniżać podane w Wykazie stawek amortyzacyjnych stawki dla poszczególnych środków trwałych, przy czym zmiany stawki dokonuje się począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego. Ustawodawca nie wskazał tutaj żadnych dodatkowych warunków. Należy zatem uznać, iż wysokość obniżenia stawki dla danego środka trwałego, a także po części częstotliwość zmian tej stawki, uzależnione jest tylko od woli podatnika.

Warto także wskazać, że przytoczone art. 22i ust. 5 updof oraz art. 16i ust. 5 udpop w zdaniu drugim mówią o zmianie stawki amortyzacyjnej. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie, aby obniżoną stawkę amortyzacyjną w jednym z kolejnych lat zwiększyć, jednak do poziomu nie wyższego, niż określony w Wykazie stawek amortyzacyjnych. Taki zapis daje podatnikom możliwość stosowania w każdym roku innej stawki, o ile nie przekraczają one tych z Wykazu.

Na zakończenie dodajmy, że art. 22h ust. 4 updof (odpowiednio art. 16h ust. 4 updop) zezwala na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc, kwartał albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Co za tym idzie, zmiany stawki amortyzacyjnej już wprowadzonego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych składnika majątku można dokonać odpowiednio:

• w styczniu danego roku, gdy podatnik dokonuje odpisów co miesiąc
• na koniec pierwszego kwartału roku, gdy podatnik dokonuje odpisów za okresy kwartalne
• na koniec roku, gdy podatnik dokonuje odpisów jednorazowo na koniec roku podatkowego.