Handel złomem a podatnik zwolniony z VAT

Przeczytaj także: Transakcja zakupu odpadów: podatek VAT należny i naliczony

Art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT mówi, że podatnikami tego podatku są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające złom, jeżeli dokonującym jego dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, niekorzystający ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, a dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2. W takich przypadkach dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego (art. 17 ust. 2 ustawy o VAT).

Co za tym idzie, nabycie złomu podlega opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy dokonującym jego dostawy jest czynny podatnik VAT, a złom ten nie jest traktowany jako towar używany zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Opodatkowaniu nie będzie zatem podlegała dostawa złomu dokonana przez podatnika korzystającego ze zwolnienia podmiotowego i to bez względu na to, czy jego odbiorcą będzie czynny podatnik VAT czy tez nie. Podobnie jest w sytuacji, gdy zbywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.

Niestety powyższy przepis nie działa w drugą stronę, tj. gdy dostawa złomu jest dokonywana przez czynnego podatnika VAT na rzecz podatnika korzystającego ze zwolnienia podmiotowego. W takim przypadku sprzedaż złomu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i w dodatku to nabywca (a więc podatnik korzystający ze zwolnienia podmiotowego) jest zobowiązany do rozliczenia VAT należnego. W związku z tą transakcją nabywca będzie zobowiązany do złożenia za miesiąc, w którym dostawa ta miała miejsce, deklaracji VAT-9M oraz odprowadzenia podatku do urzędu skarbowego.

Przykład

Firma A – korzystająca ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT, nabyła od firmy B w maju 2011 r. (czynny podatnik VAT) złom metalowy będący odpadem poprodukcyjnym za kwotę 1 000 zł. Na tę okoliczność w dniu sprzedaży firma B wystawiła fakturę VAT bez kwoty podatku wskazując, że podatek VAT od tej czynności rozlicza nabywca.

W związku z tą czynnością firma A do 27 czerwca 2011 r. musi złożyć w urzędzie skarbowym deklarację VAT-9M i odprowadzić na konto fiskusa kwotę 230 zł (1 000 x 23%) podatku należnego od dokonanego zakupu złomu. Należy przy tym pamiętać, że firma A stanie się podatnikiem VAT tylko w stosunku do tej czynności i nie ma obowiązku rejestrowania się jako podatnik VAT czynny. Odpowiednie kwoty z tytułu tej transakcji należy wykazać w polach 24 i 25 deklaracji (dostawa towarów oraz świadczenie usług, dla których podatnikiem jest nabywca), a następnie kwotę podatku przenosi się do pola 26 deklaracji (Podatek należny podlegający wpłacie do urzędu skarbowego).