Braki i niedobory towaru: rozliczenie VAT

Przeczytaj także: Niedobór towaru: rozliczenie podatku VAT

Organy podatkowe twierdzą, że w przypadku niedoborów niezawinionych obowiązek korekty nie wystąpi, jednak przy niedoborach zawinionych uznają, że korekty należy dokonać.

W interpretacji indywidualnej z dnia 30 lipca 2010 r., nr ILPP1/443-536/10-4/MK, Dyrektor Izby Skarbowej Poznaniu stwierdził, że w przypadku powstania niedoborów dochodzi do sytuacji, w której nabyte towary nie zostaną wykorzystane do działalności opodatkowanej, co jest niezbędnym warunkiem dokonania odliczenia.

Organ podatkowy, powołując się na orzeczenie ETS w sprawie C-37/95, stwierdził, że w sytuacji, gdy zakup danego towaru przez podatnika jest dokonany z zamiarem wykorzystania tego towaru do działalności opodatkowanej VAT, to pomimo utraty danego towaru z przyczyn od niego niezależnych, tj. w sposób niezawiniony, jego prawo do odliczenia zostaje zachowane, a tym samym nie ma podstaw do dokonywania korekt odliczonego podatku.

Jednak w sytuacji gdy z przyczyn od podatnika zależnych, w tym przypadku w wyniku niedoborów zawinionych, nie dochodzi do wykorzystania nabytych towarów do działalności opodatkowanej, prawo podatnika do odliczenia zostaje utracone. W takiej sytuacji odliczona kwota podatku z tytułu nabycia towarów, które ostatecznie nie zostały wykorzystane do działalności opodatkowanej winna być skorygowana.

Sądy po stronie organów
W wyroku z dnia 14 października 2010 r., sygn. akt I FSK 1450/09 Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że przepis art. 91 ust. 7 ustawy o VAT należy interpretować w taki sposób, by utrata, zniszczenie lub kradzież towarów nie były uznawane za okoliczności zmieniające prawo do odliczenia. Jeśli zatem utracone, zniszczone lub skradzione towary były przeznaczone do działalności opodatkowanej i odliczono podatek naliczony przy ich nabyciu, nie powstaje konieczność korekty. Zdaniem Sądu stwierdzone niedobory towarów (np. na skutek zniszczeń bądź kradzieży), o ile zostaną prawidłowo udokumentowane, nie będą powodować konieczności korekty podatku naliczonego od towarów, których dotknęły niedobory. Jak dodatkowo wskazał Sąd prawo rozliczenia podatku naliczonego powiązane jest z charakterem zakupu, czyli z jego przeznaczeniem do działalności gospodarczej, w konsekwencji czego korekta determinowana jest późniejszą zmianą charakteru (przeznaczenia) danego zakupu. Za utratę konkretnych towarów uznać można utratę zawinioną przez podatnika, zgodnie z wymogami procesowymi określonymi w Ordynacji podatkowej.

Podobnie uznał WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 14 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Po 842/10. Jak wskazał, na podstawie art. 185 ust. 2 Dyrektywy, nie powodują konieczności korekty udowodnione albo potwierdzone przypadki zniszczenia, utraty lub kradzieży własności (składników majątku). Państwa członkowskie mogą wprowadzić obowiązek dokonywania korekty w przypadku kradzieży. Tak więc podatnik jest zobowiązany do dokonania stosownej korekty podatku, gdy stwierdzone niedobory uznane zostają jako niedobory zawinione. W takim przypadku towary nie zostają wykorzystane do działalności gospodarczej - w związku z czym nie towarzyszy im prawo do potrącenia podatku naliczonego, gdyż post factum zmianie uległ ich charakter.

Zatem analizując powyższe orzeczenia należy uznać, że podatnicy przy stwierdzeniu niedoboru muszą zgromadzić jak najwięcej dokumentów, które świadczyłyby o tym, że nie mieli oni wpływu na jego powstanie.

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.)


Wydawnictwo Podatkowe GOFIN – wydawca czasopism, Gazety Podatkowej i serwisów internetowych dostarczających specjalistycznej wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, ubezpieczeń i prawa pracy.