Likwidacja budowli: podatek dochodowy i od nieruchomości

Przeczytaj także: Podatek od nieruchomości gdy częściowa likwidacja

Zgodnie z art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof) budowle, których przewidywany okres używania w działalności gospodarczej przekracza rok, podlegają amortyzacji. Muszą one jednak stanowić własność lub współwłasność podatnika oraz być kompletne i zdatne do użytku w dniu ich przyjęciu do używania. Pewien wyjątek od tej reguły stanowią budowle, których ustalona wartość początkowa nie przekracza 3 500 zł. W takim przypadku amortyzacja w czasie nie jest konieczna.

Art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b) updof mówi natomiast, że do kosztów uzyskania przychodów nie można zaliczać wydatków na nabycie lub wytworzenie środków trwałych (innych niż grunty i prawa użytkowania wieczystego gruntów). Jako że budowle są zaliczane do środków trwałych, przepis ten ma zatem i do nich zastosowanie.

Ponieważ w naszym przykładzie nabyta budowla nie była zdatna do użytku bez dodatkowych nakładów, w związku z czym nie mogło nastąpić jej przekazanie do używania, nie można także było rozpocząć jej amortyzacji.

Niemniej 22 ust. 5e updof mówi, że koszty zaniechanych inwestycji są potrącalne w dacie zbycia inwestycji lub ich likwidacji. Przez inwestycje należy tutaj natomiast rozumieć (art. 5a pkt 1 updof) środki trwałe w budowie w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, czyli zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego (art. 3 ust. 1 pkt 16 tejże ustawy).

Tym samym wskazana we wstępie budowla niewątpliwie jest zaliczana do inwestycji. Jeżeli zatem przedsiębiorca dokona jej fizycznej likwidacji, w dacie dokonania tejże czynności wartość budowli stanie się kosztem uzyskania przychodu.

Co się z kolei tyczy podatku od nieruchomości, art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych mówi, że opodatkowaniu tym podatkiem podlegają budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 6 tejże ustawy obowiązek podatkowy powstaje tutaj od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku.
Jeżeli jednak okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub ich części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budowli albo budynku lub ich części przed ich ostatecznym wykończeniem.

W naszym przykładzie przedsiębiorca nie zakończył prac inwestycyjnych umożliwiających użytkowanie budowli oraz nie rozpoczął jej użytkowania. W związku z tym, zdaniem autora, nie powstał z tego tytułu obowiązek w podatku od nieruchomości (jako że nie zaistniały przesłanki determinujące powstanie tego podatku, określone w przytoczonym wyżej art. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).

---

Ustawy podatkowe nie definiują pojęcia budowli. To znalazło się w ustawie prawo budowlane. Zgodnie z art. 3 pkt 3 tej ustawy budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową

---