Koszty firmy: remont czy ulepszenie środka trwałego?

Przeczytaj także: Amortyzacja ulepszonego środka trwałego

Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z przepisami ustawy, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3.500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.
Tym samym koszty ulepszenia nie zostaną zaliczone bezpośrednio w koszty uzyskania przychodów, lecz powiększą wartość środka trwałego i zostaną rozliczone systematycznie w drodze odpisów amortyzacyjnych. Powyższe na gruncie podatku dochodowego sankcjonuje art. 23 ust. 1 pkt 1 lit c) ustawy o PDOF oraz odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. c) ustawy o PDOP, zgodnie z którymi nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 16g ust. 13 ustawy o PDOP/odpowiednio art. 22g ust. 17 ustawy o PDOF, powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych.

Remont czy ulepszenie?

Remont
W doktrynie przyjmuje się, że istotą remontu jest przywrócenie pierwotnego stanu technicznego użytkowania środka trwałego wraz z wymianą zużytych składników technicznych, niezmieniające jego charakteru i funkcji, następujące w trakcie eksploatacji środka trwałego i wynikające z tej eksploatacji. W jego zakres można zaliczyć wszystkie zmiany trwałe, przywracające pierwotny poziom techniczny danego środka trwałego, jego pierwotną zdolność użytkową, utraconą na skutek upływu czasu i eksploatacji. Zatem remont środka trwałego to działania zmierzające do przywrócenia pierwotnych cech użytkowych rzeczy i nieruchomości, utraconych na skutek ich użytkowania.

Ulepszenie
Ulepszenie środka trwałego w rozumieniu ustawy o PDOP należy rozumieć w kontekście przesłanek wskazujących na zakres dokonanego ulepszenia rozumianego jako: przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja czy modernizacja.
Przebudowa środka trwałego obejmuje wykonanie takich prac, w wyniku których nastąpi jego dostosowanie do zmienionych potrzeb funkcjonalnych, użytkowych lub technicznych. Z kolei rozbudowa środka trwałego stanowi wykonanie takich prac, które powiększają ten środek trwały.
Rekonstrukcja środka trwałego obejmuje wykonanie prac, w wyniku których nastąpi odtworzenie zniszczonego środka trwałego do jego poprzedniego stanu, zaś adaptacja środka trwałego to wykonanie prac mających na celu przystosowanie danego środka trwałego do spełniania odmiennych funkcji od tych, dla których został zbudowany lub użytkowany.
Przez modernizację na gruncie podatku dochodowego należy z kolei rozumieć unowocześnienie środków trwałych.

Zatem ulepszenie to działania związane ze środkami trwałymi, które powodują wzrost ich wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przejęcia środków trwałych do używania. Bardzo ważnym i mogącym mieć znaczenie w analizowanych stanach faktycznych jest ustawowe określenie sposobu pomiaru owego wzrostu wartości użytkowej związanego z ulepszeniem. Regulacja ustaw o podatku dochodowym wskazują tutaj w szczególności na odniesienie do wzrostu okresu używania, zdolności wytwórczych, jakości produktów za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami eksploatacji.

Dokonanie prawidłowej kwalifikacji wydatków poniesionych w odniesieniu do środków trwałych (ulepszenie, remont),w tym prawidłowa weryfikacja przesłanek kwalifikujących zakres wykonanych prac i ich charakteru, pozwoli ustalić, czy ponoszone wydatki rozliczone zostaną w koszty uzyskania przychodów na bieżąco (remont), czy też w drodze systematycznych odpisów amortyzacyjnych (ulepszenie).