Umowa zlecenie: strony umowy a podatek dochodowy

Przeczytaj także: Rozliczenie podatku od umowy o dzieło

Powyżej podaliśmy tylko jeden (najczęściej występujący) z punktów art. 13 ustawy, który zawiera pełny katalog przychodów z działalności wykonywanej osobiście. W sumie zalicza się do nich:

1. (skreślony),
2. przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych,
3. przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę,
4. przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi,
5. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7,
6. przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9,
7. przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych,
8. przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
   a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
   b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością
   - z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9,
9. przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Jak zatem wynika z powyższego, świadczenie tych samych usług może być opodatkowane w różny sposób. Wszystko zależy od okoliczności danej sprawy (głównie od tego, jacy podatnicy są stronami umowy, ale nie tylko). Łatwo tutaj o błąd. Właściwa interpretacja przepisów w tym zakresie sprawia problemy także organom podatkowym. Przykładowo Naczelnik Urzędu Skarbowego w Chełmie w postanowieniu z dnia 10 maja 2004 r. nr DP415-9/04 stwierdził, że „(…) Umowa zlecenie lub umowa o dzieło zawarta pomiędzy osobami fizycznymi zakwalifikowana została do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 i 9 ustawy. W świetle art. 44 ust. 3a ustawy zleceniobiorca będący podatnikiem będzie zobowiązany wpłacać zaliczki miesięczne w wysokości 19 % dochodu za miesiące, w których uzyskał ten dochód, w terminie do 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni, a za grudzień - w terminie złożenia zeznania podatkowego(...)”. Organ podatkowy wypowiadał się w sprawie zatrudnienia osoby fizycznej przy budowie budynku mieszkalnego. Jak wynika z powyższego, jego stanowisko jest zupełnie inne niż Ministerstwa Finansów.