Odliczenia od dochodu w PIT 2013: darowizna na kościół

Przeczytaj także: Ulga na Internet w rozliczeniu PIT za 2013 r.

Niemniej inny jest także jego cel. Ulga ta znalazła się m.in. w ustawie z dnia 17 maja 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 29, poz. 154 z późn. zm.). Na podstawie tej ustawy ulga zostanie także niżej omówiona (przy czym należy pamiętać, że to nie jedyny akt prawny, w którym ulga się znalazła).

I tak darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym i podatkiem wyrównawczym, jeżeli kościelna osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz - w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny - sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność. W odniesieniu do darowizn na inne cele mają zastosowanie ogólne przepisy podatkowe. Mówi o tym art. 55 ust. 7 przytoczonej wyżej ustawy.

Co za tym idzie podatnik, który nie chce płacić podatku dochodowego a w zamian za to postanowi wesprzeć szczytny cel, opodatkowania może uniknąć poprzez przekazanie darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła. O czym warto tutaj pamiętać, a na co zwrócił uwagę m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18.02.2003 r. sygn. akt SA/Bd 194/03, darowizny na taką kościelną działalność mogą być odliczane w pełnej wysokości, nawet do całego osiągniętego przez podatnika dochodu (nie ma tutaj ograniczenia do wartości 6% dochodu/przychodu, które występuje przy innych darowiznach odliczanych w ramach zeznań rocznych, a określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Niemniej sama darowizna na rzecz kościoła nie jest tutaj wystarczająca, aby ją w ramach rocznego PIT-u odliczyć. Istotny jest przede wszystkim również cel przekazanej darowizny. Odliczeniu podlegają bowiem jedynie darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Zgodnie z art. 39 przytoczonej ustawy ta zaś obejmuje w szczególności:

1. prowadzenie zakładów dla sierot, starców, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki,
2. prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek,
3. organizowanie pomocy w zakresie ochrony macierzyństwa,
4. organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom i osobom, w tym pozbawionym wolności,
5. prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk,
6. udzielanie pomocy w zapewnianiu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdującym się w potrzebie,
7. krzewienie idei pomocy bliźnim i postaw społecznych temu sprzyjających,
8. przekazywanie za granicę pomocy ofiarom klęsk żywiołowych i osobom znajdującym się w szczególnej potrzebie.

Należy przy tym pamiętać, że ustawodawca poprzez użycie w przytoczonej regulacji zwrotu „w szczególności” daje nam do zrozumienia, że powyższe wyliczenie nie jest katalogiem zamkniętym, a jedynie przykładowym wyliczeniem. Działalność charytatywno-opiekuńcza kościoła może zatem zawierać także szereg innych czynności.

Jak udokumentować?

W zakresie wymogów dokumentacyjnych przekazanej darowizny, aby jej wartość została u darczyńcy wyłączona z opodatkowania podatkiem dochodowym, konieczne jest przeanalizowanie zarówno przytoczonej wyżej ustawy o stosunku Państwa do Kościoła, jak też ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof).

I tak updof wymaga tutaj (podobnie jak też przy innych darowiznach), aby w zeznaniu rocznym podatnik wykazał kwotę przekazanej darowizny, kwotę dokonanego odliczenia oraz dane pozwalające na identyfikację obdarowanego, w szczególności jego nazwę i adres.

Darowizna pieniężna winna przy tym być potwierdzona dowodem wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego. Jeżeli zaś przedmiotem darowizny nie są pieniądze, darczyńca winien posiadać dowód, z którego będą wynikać dane identyfikujące darczyńcę i obdarowanego, wartość przekazanej darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu. Wszystkie dane powinny przy tym wynikać z jednego dowodu, a nie z wielu. Nie stosuje się zatem odrębnie umowy darowizny i odrębnie oświadczenia o jej przyjęciu. Warto zadbać, by oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny znalazło się na tym samym dokumencie, z którego wynika wartość przekazanej darowizny.