Podatek u źródła od dywidendy: należyta staranność

Przeczytaj także: Wypłaty dywidend z wyższym podatkiem u źródła

Co do zasady od uzyskanych przez nierezydentów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej należności wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 1 – 2a i 22 ust. 1 ustawy o PDOP ustala się podatek w wysokości 20% albo 19% przychodów. Regulację stosuję się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które przewidują możliwość zastosowania niższych stawek, niż określone w polskich przepisach, zastosowania zwolnienia lub niepobrania podatku.

Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zastosowanie zwolnienia lub niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji w odpowiedniej formie. Dla weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1 przywoływanej ustawy, zwolnienia lub warunków niepobrania podatku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez płatnika.

Przywołany termin należytej „staranności” nie jest bezpośrednio zdefiniowany przez ustawodawcę, przez co jej dochowanie powoduje problemy po stronie podatników. Często bowiem nie są pewni zakresu czynności koniecznych do uznania, iż zachowali należytą staranność oraz w jaki sposób powinni udowodnić ten fakt.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 stycznia 2020 r. (sygn. akt I SA/GL 1083/19), uznał w pełni za prawidłowe stanowisko organu podatkowego, zgodnie z którym dysponowanie raportem sporządzonym przez niezależnego audytora, w zakresie działalności odbiorcy płatności (badanie dokumentów oraz faktycznej substancji biznesowej), a w przypadku podmiotów powiązanych np. uzyskanie dokumentów grupowych wskazujących na przepływy finansowe, a także substancję biznesową oraz rolę poszczególnych podmiotów w strukturze grupy, stanowi pożądany wyraz dochowania należytego staranności przy weryfikacji, o której mowa w 26 ust. 1 ustawy o PDOP.

Z przywołanego wyroku wynika, iż płatnik, który chce zastosować zwolnienie wynikające z art. 22 ust. 4 ustawy o PDOP i nie dokonywać poboru podatku u źródła, jest zobowiązany do przeprowadzenia pełnej weryfikacji warunków umożliwiających skorzystanie z tego zwolnienia, zachowując przy tym należytą staranność. W konsekwencji, płatnik wypłacający dywidendę, ma obowiązek sprawdzić czy istnieją okoliczności uniemożliwiające spełnienie przesłanek, o których mowa w art. 28b ust. 4 pkt 5-6 ustawy o PDOP.

Tym samym, omawiany wyrok sądu administracyjnego wskazuje, że należyta staranność to więcej niż sprawdzenie certyfikatu rezydencji kontrahenta i uzyskanie stosownych oświadczeń odbiorcy płatności.

Co więcej, w zaskarżonym stanowisku Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wskazano, iż oświadczenie odbiorcy stwierdzające, że wymagane kryteria zostały spełnione (oświadczenia złożone przez podatnika, o których mowa w art. 28b ust. 4 pkt 5-6 ustawy o PDOP), można uznać za jeden z dowodów potwierdzających ten fakt. Samo posiadanie oświadczeń, nie jest jednak wystarczające, aby płatnik dochował należytej staranności. Kolejno, przedmiotowe oświadczenie powinno być zweryfikowane pod kątem zgodności ze stanem faktycznym.