PIT a umorzony czynsz i koszty sądowe

Przeczytaj także: Dowóz pracowników z podatkiem dochodowym?

Jakie wątpliwości wyjaśniła izba skarbowa?

W skierowanym do organu podatkowego zapytaniu wyjaśniono, iż Zakład Gospodarki Mieszkaniowej na podstawie zawartych w imieniu Miasta Łodzi umów cywilnych przychodami zakładu są czynsze oraz opłaty za świadczenia (dostawę do lokalu energii, gazu, wody, wywóz nieczystości stałych i płynnych). Trudna sytuacja materialna części gospodarstw domowych powoduje niemożliwość uregulowania należności wynikających z zawartych umów najmu. Odpowiednia uchwała Rady Miejskiej pozwala na ich umarzanie w całości lub w części, jeżeli:

• w wyniku postępowania egzekucyjnego lub na podstawie innych okoliczności lub dokumentów stwierdzono, że dłużnik nie posiada majątku z którego można dochodzić należności,
• przed wszczęciem egzekucji okaże się, że dłużnik lub osoby pozostające na jego utrzymaniu byliby pozbawieni niezbędnych środków utrzymania,
• jest oczywiste, że w toku postępowania nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia należności i egzekucji,
• zachodzą inne uzasadnione okoliczności i postępowanie wyjaśniające wykaże, że odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty nie zapewni spłaty zadłużenia.

Najemcom udzielane są także bonifikaty w czynszu najmu. Mogą oni ponadto dokonać zamiany lokalu w zamian za spłatę zadłużenia. W związku z tym Zakład Gospodarki Mieszkaniowej wystąpił z zapytaniem, czy i które umorzone najemcom lokali mieszkalnych wierzytelności pieniężne stanowią przychód podlegający opodatkowaniu oraz czy opodatkowaniu podlegają także udzielone w czynszu bonifikaty? W przedmiotowej sprawie izba skarbowa zajęła następujące stanowisko:

„(…)Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52 a i 52 c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano podatku. W myśl art. 11 ust. 1 cyt. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W rozpatrywanym stanie faktycznym stosownie do zapisu § 6 pkt 1 załączonej do zażalenia uchwały Rady Miejskiej w Łodzi, „umorzenie zobowiązania co do należności głównej powoduje wygaśnięcie zobowiązania co do należności ubocznych w całości lub w takiej części, w jakiej wygasło zobowiązanie co do należności głównej”. Zatem dokonanie przez Gminę umorzeń czynszu, stanowi dla lokatorów nieodpłatne świadczenie. W tej sytuacji przychodem lokatora - najemcy będzie kwota umorzonego czynszu wraz z całością lub odpowiednią częścią odsetek. Momentem uzyskania przychodu, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy jest moment dokonania umorzenia.